تأثير نوع حلال، زمان و روش استخراج بر تركيبات شيميايي و فعاليت آنتي‌اكسيداني عصاره پوست بادمجان

آنتي اكسيدان‌ها، نركيباتي هستند كه از بدن در برابر آسيب هاي ناشي از راديكال هاي آزاد محافظت مي كنند. بادمجان، از رايج ترين سبزيجات مورد استفاده در سراسر جهان است كه حاوي مقدار زيادي تركيبات زيست فعال با خواص دارويي مي باشد. هدف از اين پژوهش بررسي تاثير نوع حلال (اتانول 80%، متانول 80% و آب)، روش استخراج (حمام فراصوت و غرقابي) و زمان استخراج (20، 60 و 80 دقيقه) بر ميزان تركيبات فنولي، فلاونوئيدي، آنتوسيانيني و قدرت مهار راديكال DPPH، احياءكنندگي آهن و ظرفيت آنتي‌اكسيداني كل عصاره‌هاي پوست بادمجان بود. نتايج نشان داد كه اتانول 80% بهترين حلال براي استخراج تركيبات فنولي (86.87 ميلي گرم اسيدگاليك بر گرم ماده جامد) بود، درحاليكه بيشترين ميزان تركيبات فلاونوئيدي (18.23 ميلي‌گرم روتين بر گرم ماده جامد) با استفاده از متانول 80% استخراج شد. محتواي آنتوسيانيني عصاره ها در محدوده 48.33/0 (ميلي گرم سيانيدين در بر گرم ماده جامد) متغير بود. استفاده از فراصوت به ميزان قابل ملاحظه‌اي، منجر به افزايش استخراج تركيبات آنتوسيانيني گرديد. در بين تيمار هاي مختلف بيشترين ميزان فعاليت مهار راديكال DPPH (%51.96) و قدرت احياءكنندگي (2.46، جذب در 700 نانومتر)، به ترتيب مربوط به عصاره هاي آبي و متانولي حاصل از روش حمام فراصوت و مدت زمان استخراج 80 دقيقه بود. بيشترين ظرفيت آنتي اكسيداني كل (2.23 و 2.27، جذب در 695 نانومتر) مربوط به عصاره هاي متانولي استخراج شده با فراصوت در زمان هاي 60 و 80 دقيقه بود. در نتيجه استفاده از فراصوت راهكاري مفيد در جهت استخراج تركيبات زيست فعال موجود در پوست بادمجان مي باشد و مي توان از تركيبات آنتي اكسيدان طبيعي حاصل در فرمولاسيون هاي غذايي به عنوان جايگزين آنتي اكسيدان هاي سنتزي و توليد غذاهاي فراسودمند استفاده كرد.