بررسي تأثير سرريز فناوري و سرمايه انساني بر رشد بهره‌وري كل عوامل بخش نفت و گاز ايران

اقتصاد از چند بخش تشكيل شده است و عملكرد هر بخش نقش به خصوصي در پيشرفت اقتصاد دارد. بخش نفت و گاز اقتصاد بعنوان يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي اقتصادي در ايران به علت منبع درآمد اصلي دولت نقش مهم و غيرقابل انكار در برنامه‌ريزي كشور دارد. بنابراين بررسي عملكرد اين بخش مي‌تواند براي رشد و پيشرت اقتصادي كشور مهم باشد. بررسي بهره‌وري كل عوامل يكي از راه‌هاي بررسي عملكرد بخش‌ها هست كه نشان‌دهنده رشد بهينه اقتصاد آن بخش است. از اين‌رو در اين مقاله تأثير عوامل مهم مؤثر بر رشد بهره‌وري كل عوامل بخش نفت و گاز شامل سرمايه‌گاري مستقيم خارجي، واردات كالاهاي سرمايه‌اي و واسطه‌اي، انباشت تحقيق و توسعه و سرمايه انساني مورد بررسي قرار گرفته است. دوره زماني مورد بررسي تحقيق، 1379-1394 است. نتايج يافته‌ها اين مطالعه حاكي از آن است كه سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي و واردات كالاهاي سرمايه‌اي و واسطه‌اي به‌عنوان كانال‌هاي مهم سرريز فناوري بر رشد بهره‌وري كل عوامل بخش نفت و گاز تأثير مثبت دارد. ولي انباشت تحقيق و توسعه بخش نفت و گاز نتوانسته تأثير مثبت بر رشد بهره وري كل عوامل بخش نفت و گاز داشته باشد. سرمايه انساني نيز به‌عنوان فعاليت ظرفيت‌ساز داخلي تأثير مثبت بر رشد بهره‌وري كل عوامل بخش نفت و گاز دارد باتوجه به نتايج حاصله افزايش هزينه‌هاي اختصاصي به تحقيق و توسعه و ايجاد ارتباط تجاري و جذب سرمايه خارجي جهت سرمايه‌گذاري در اين بخش و بهبود بهره‌وري عوامل توليد توصيه مي‌شود.