مطالعه اتنوبوتاني برخي از گياهان دارويي شهرستان ابهر، استان زنجان

مقدمه: اتنوبوتاني مطالعه كاربرد سنتي و محلي گياهان مناطق مختلف توسط افراد محلي و فرهنگ‌هاي مختلف است. هدف آن توصيف روابط ميان فرهنگ‌ها و گياهان با تمركز بر چگونگي استفاده از آنها مي‌باشد. افراد محلي و سالخوردگان هر منطقه اغلب اطلاعات زيادي در مورد كاربردهاي سنتي گياهان دارند. هدف: هدف اين پژوهش معرفي مهم‌ترين گونه‌هاي گياهي دارويي شهرستان ابهر و كاربردهاي آنها در درمان‌هاي سنتي است. روش بررسي: پس از بررسي منطقه، گفت‌و‌گو با افراد مطلع بومي و دريافت اطلاعات محلي، گياهان دارويي شهرستان ابهر طي سال‌هاي 95-94 جمع‌آوري شد و با شناسايي علمي آنها نام فارسي، نام محلي و اندام‌هاي مورد استفاده، خواص دارويي و نحوه استفاده نيز تعيين شد. نتايج: يافته‌هاي تحقيق حضور 71 گونه گياهي دارويي متعلق به 29 خانواده را نشان مي‌دهد. خانواده‌هاي Asteraceae، Fabaceae و Lamiaceae با 11، 10 و 8 گونه، به‌‌ترتيب مهم‌ترين خانواده‌هاي گياهي دارويي در منطقه مورد مطالعه هستند. مهم‌ترين كاربردهاي دارويي گياهان شهرستان ابهر در درمان ناراحتي‌هاي گوارشي (54.93 درصد) است. همچنين استفاده به شكل‌هاي دم‌كرده و جوشانده (76.06 درصد) يا به ‌صورت عصاره (38.03 درصد) بيشترين مورد كاربرد را دارد. نتيجه‌گيري: وجود 71 گونه گياه دارويي با استفاده‌هاي متنوع آنها توسط افراد بومي در درمان بيماري‌ها در شهرستان ابهر نشان‌دهنده ارزش طب سنتي در اين منطقه مي‌باشد كه حفظ و توسعه اين دانش بومي مي‌تواند در درمان مناسب‌تر، كم هزينه‌تر و با عوارض جانبي كمتر برخي بيماري‌ها نقش بسزايي داشته باشد. هم‌چنين آموزش مردم محلي جهت حفاظت از اين گنجينه‌هاي عظيم طبيعي و اجتناب از برداشت بي‌رويه گياهان دارويي امري ضروري به‌نظر مي‌رسد.