چگونگي رابطه خود / ديگري در ايران سده اخير: با كاربست الگوي باختين و رهيافت شانتال موف

يكي از مهمترين مسائلي كه ذهن روشنفكران و انديشمندان ايراني را از سال ها پيش از مشروطه تاكنون به خود مشغول ساخته است، مواجهه ما با ديگري مي باشد. مقاله حاضر، در پي طرح اين مسئله است كه مبحث خود جمعي يا درك بودن ما دركنار يا در برابر ديگري، از نظرگاه ميخائيل باختين چگونه صورت بندي مي شود؟ بدين منظور، براي فهم و تفسير كيفيات رابطه خود با ديگري، تلاش داريم با كالبدشكافي گزاره هاي مندرج در انديشه باختين و با استعانت از رهيافت شانتال موف در خصوص امر سياسي، اين فرضيه را مورد آزمون قرار دهيم كه علي رغم تلاش هايي كه انديشمندان و رجال سياسي اين دوران در خصوص فهم و شناخت غير (به مثابه تجدد) طي دوران معاصر داشته اند، نوع مواجهه ما با ديگري در خصوص مبحث هويت و گفتمان توسعه ، در نهايت منجر به تقويت گفتماني مونولوگ تخاصمي از سوي حاكميت ها گرديده و گفتگومندي(ديالوگ) با غيردر برخي دوره ها به صورت بسيارضعيف و شكننده تحقق يافته است. به نظر مي رسد مفهوم ديالوجيسم باختيني همراه با زبان سياسي موف، قابليت توضيح و استفاده براي انسداد گفت و گو در جامعه امروز ايران را در خصوص سويه هاي اين رويارويي دارند.