بررسي اثر زغال زيستي و زئوپلانت بر ويژگي‌هاي مكانيكي خاك‌هاي آلوده به مواد نفتي در ميدان نفتي اهواز

بهره برداري از ميدان هاي نفتي احتمال نشت آلاينده هاي نفتي به درون خاك پيراموني را افزايش مي دهد. اين پديده علاوه بر خسارت ها و تبعات زيست محيطي، سبب تغييرات مخرب در ويژگي هاي شيميايي، فيزيكي و مكانيكي و بيولوژيكي خاك نيز مي گردد. در اين پژوهش تأثيرات زغال زيستي باگاس نيشكر به عنوان اصلاح كننده ي آلي و زئوپلانت به عنوان اصلاح كننده ي آليمعدني بر برخي از ويژگي‏هاي فيزيكي و مكانيكي خاك‏هاي آلوده به هيدروكربن‏هاي نفتي، در محدوده‏ي ميدان نفتي اهواز (منطقه ي بهره برداري نفت و گاز كارون) بررسي شد. براي اين منظور، پس از بازديد‏هاي ميداني و نمونه برداري به روش سيستماتيك كاملاً تصادفي درون بلوك، نمونه‏هاي خاك به گلدان هايي 7 كيلوگرمي منتقل شده و تيمارهاي آزمايشي زغال زيستي و زئوپلانت در سطوح 2%، 4% و 6% وزني به خاك افزوده شد، سپس رطوبت خاك در سطح 25% و 50% ظرفيت زراعي (FC) محاسبه و بر خاك گلدان ها اعمال گرديد و نمونه‏ها براي مدت 100 روز انكوباسيون شدند. پس از اتمام انكوباسيون، پارامتر‏هاي مقاومتي خاك شامل مقاومت فروروي، مقاومت كششي، مقاومت برشي، شاخص تردي خاكدانه و نيز كلاس آبگذري خاك با استفاده از روش هاي استاندارد اندازه گيري شد. همچنين درصد نرمال آلكان‏ها و هيدروكربن‏هاي نفتي با استفاده از دستگاه كروماتوگرافي گازي (GC) تعيين شد. نتايج نشان داد كه افزودن زغال زيستي و زئوپلانت در سطوح 2% و 4% سبب افزايش مقاومت برشي و در سطح 6% و50% رطوبت ظرفيت زراعي باعث كاهش مقاومت برشي خاك شده است. همچنين كمترين مقاومت برشي در سطح 6% زغال زيستي و رطوبت 50% FC، مشاهده شد ( 0.40 كيلوپاسكال). كاربرد زئوپلانت و زغال زيستي منجر به افزايش مقاومت كششي شده است و در سطح 6%زغال زيستي (رطوبت 25% FC) بيشترين مقاومت كششي حاصل شد (18 كيلوپاسكال). كمترين مقاومت فروروي براي سطح 6% زغال زيستي (سطح رطوبت 25% FC) به دست آمد. بدين ترتيب تيمارهاي آلي و آليمعدني منجر به بهبود ويژگي هاي ساختماني و مكانيكي خاك شد و راهكاري مديريتي براي احياي خاك هاي آلوده به مواد نفتي محسوب مي شود.