كاربرد آناليز ايزوتوپ هاي استرانسيوم استخوان و دندان در مطالعه پديده مهاجرت هاي باستاني

يكي از سوالات مهم باستان شناسان، بررسي جابجايي ها و مهاجرت مابين گروه هاي انساني گذشته است. روش رايج براي بررسي اين مسائل مراجعه به مصنوعات و آثار به جا مانده از فرهنگ هاي پيشين و مقايسه ي تطبيقي فرم ها، نقوش و روش هاي توليد است كه در ميان فرهنگ هاي مختلف باستاني به كار رفته است و از اين طريق به بررسي ارتباطات و روابط فرهنگي پرداخته مي شود. در سه دهه ي اخير آناليز ايزوتوپ هاي استرانسيوم (Sr) موجود در نمونه هاي دندان و استخوان انسان (و حتي حيوانات) اين امكان را فراهم ساخته است كه مهاجرت و جابجايي هاي باستاني با روش جديدي مورد مطالعه قرار گيرد. طبق بررسي هاي علمي 87Sr/86Sr در هر منطقه با توجه به عوارض زمين شناختي و جنس سنگ ها و رسوبات سحطي با 87Sr/86Sr مناطق ديگر متفاوت است. با مطالعه ي 87Sr/86Sدر نمونه هاي استخوان و دندان هاي اسكلت هاي تاريخي و مقايسه ي آن با ميانگين نسبت زمين شناختي 87Sr/86Sr در منطقه مي توان به بومي و يا مهاجر بودن نمونه اسكلت هاي مورد مطالعه پي برد. از آنجايي كه امروزه نيز مردمان منطقه پيرانشهر بدليل نزديكي به شهرهاي اربيل و سليمانيه عراق، با اين شهرها رفت و آمدهاي زيادي دارند و طبق مطالعات صورت گرفته اغلب اهالي روستاي سيلوه در طي يك قرن گذشته از كردستان عراق به اين منطقه مهاجرت كرده اند خود اين موضوع زمينه مساعدي را جهت مطالعه مهاجرت ها و جابجايي هاي جوامع انساني فراهم مي سازد. هدف از انجام اين پژوهش استفاده از آناليز ايزوتوپهاي پايدار استرانسيوم موجود در نمونه دندان و استخوان اسكلت هاي بدست آمده از سايت حفاري تپه سيلوه پيرانشهر، به منظور تعيين بومي و يا مهاجر بودن آن هاست. براي نيل به اين هدف 87Sr/86Sr موجود در نمونه ها اندازه گيري شد. با مقايسه نسبت ايزوتوپ هاي استرانسيوم امكان تعيين بومي يا مهاجر بودن نمونه ها فراهم گشت. نمونه هاي مورد مطالعه در اين پژوهش نسبت هاي متفاوتي در آناليز ايزوتوپ استرانسيوم نشان دادند كه از اين رو مي توان همه نمونه ها را غير بومي در نظر گرفت. البته اين نظر تنها در مورد پنج نمونه مورد مطالعه بيان مي شود و براي اظهار نظر در مورد سايت تاريخي پيرانشهر نياز به مطالعه و آزمايش نمونه هاي بيشتري است.