پديد آورندگان :
شريفي، حسين فاقد واستگي , آذربايجاني، مسعود پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - گروه روان شناسي , داودي، محمد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - گروه علوم تربيتي
كليدواژه :
اضطراب مرضي , كاهش اضطراب مرگ , نمونه هاي مثبت مواجهه با مرگ , آموزه‌هاي ديني
چكيده فارسي :
شايع ترين و زير بنايي ترين اضطراب بشري، اضطراب مرگ است كه گاه به اضطراب مرضي تبديل شده و در زمرۀ رذائل اخلاقي قرار ميگيرد. در اين پژوهش بر اساس تعاليم ديني و نمونه هاي مثبت مواجهه با مرگ، راهكارهاي اخلاقي براي كاهش اضطراب مرگ، رويارويي مناسب با آن و طي كردن مطلوب اين مرحلۀ مهم از زندگي ارائه شده است. در اين تحقيق با استفاده از تحليل محتواي كيفي و روش كيفيِ اجتهاد دانش ديني، تلاش شد با تتبع و بررسي تعاليم اسلامي به طبقه بندي منسجمي از آيات و روايات مربوط به مرگ و انواع مواجهۀ با آن دست يابيم؛ لذا انواع مواجهه مثبت اخلاقي با مرگ و شاخص هاي دستيابي به آن استنباط و استخراج شد تا بتوان در پرتو آن با رويكرد شناختي به افزايش آگاهي و تقويت بينش و در نتيجه كاهش اضطراب و مواجه ي مطلوب با مرگ برسيم.
استخراج الگوهاي مثبت مواجهه با مرگ مانند مرگ در حال ايمان به خدا، مرگ در حال اسلام، مرگ در زمرۀ نيكان، مرگ در حال پاكي، مرگ نفس مطمئنه، شهادت، مرگ با معرفت و ولايت اهلبيت پيامبر و مرگ در حال تحصيل علم را ميتوان به عنوان يافته هاي اين تحقيق برشمرد. معرفي برخي شاخص هاي اخلاقي مانند: تقويت برنامه هاي عبادي، آماده شدن براي مرگ با اعمال صالح و ماندگار، ترك گناه، توبه، تقويت اخلاص، افزايش شناخت خدا، ايجاد و تقويت معرفت و ارتباط با معصومين و همنشيني با افراد نيك كردار را ميتوان از نتايج مقاله برشمرد.
چكيده لاتين :
The most common and underlying human anxiety is death anxiety, which sometimes turns into morbid anxiety and falls into the category of moral vices. In this study, based on religious teachings and positive examples of facing death, ethical strategies to reduce death anxiety, deal with it properly and go through this important stage of life are presented. In this research, using qualitative content analysis and qualitative method of religious knowledge ijtihad, we tried to achieve a coherent classification of verses and hadiths related to death and types of encountering it by following and examining Islamic teachings; Therefore, the types of positive moral encounters with death and the indicators of achieving it were inferred and extracted in order to increase awareness and strengthen insight with a cognitive approach and thus reduce anxiety and desirable exposure to death.
Extracting positive examples of facing death such as death in believing in God, death in Islam, death in purity, death with a confident soul, martyrdom, death with knowledge and guardianship of the Ahlal-Bayt of the Prophet and death while studying science can be The title of the findings of this study. Introducing some moral indicators such as: strengthening worship programs, preparing for death with righteous and lasting deeds, forsaking sin, repentance, strengthening sincerity, increasing knowledge of God, creating and strengthening knowledge and communication with the infallibles can be considered as the results of the article.
