استفاده از خاك معدن آهن براي بهبود وضعيت عناصر غذايي خاك و رشد مطلوب گياه گوجه‌فرنگي

The use of iron mine soil to improve of soil nutrients and optimum growth of tomato plant

استفاده از بقاياي گياهاني كه در خاك‌هاي آلوده همچون خاك معدن آهن رشد يافته‌اند، تا حدودي سبب بهبود ويژگي‌هاي خاك مانند حاصلخيزي، مادۀ آلي و فعاليت ريزجانداران مي‌شود و بنابراين مي‌توان از اين نوع خاك‌ها براي رفع نياز گياه به عناصر مس و آهن استفاده كرد؛ به اين منظور، تأثير بقاياي گياهي گلرنگ، شبدر، ذرت، كلزا، تاج خروس و سورگوم حاوي آهن و مس (250 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) بر رشد گياه گوجه‌فرنگي و جبران كمبود آهن و مس (به‌ترتيب به ميزان 1/7 و 1 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) در خاكي با كمبود شديد عناصر كم‌مصرف بررسي شد. پژوهش حاضر در قالب طرح بلوك‌هاي كاملاً تصادفي با سه تكرار طراحي شد. نتايج نشان دادند كاربرد بقاياي گياهي به‌ويژه شبدر و ذرت سبب بهبود رشد گوجه در مقايسه با تيمار شاهد مي‌شود؛ همچنين اضافه‌كردن بقاياي گياهي كلزا و شبدر به‌ترتيب سبب افزايش غلظت مس در ريشه و اندام هوايي گياه گوجه شد. بيشترين افزايش آهن در ريشه و اندام هوايي در اثر اضافه‌كردن بقاياي سورگوم به خاك مشاهده شد؛ بنابراين، كاربرد بقاياي گياهي حاوي عناصر مغذي به‌شكل كود سبز، ضمن صرفه‌جويي در مصرف كودهاي شيميايي، مي‌تواند تا حدودي به تأمين نياز گياه به عناصر لازم مانند مس و آهن كمك كند و با‌توجه‌به تأثير بقاياي گياهي بر ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك و نقشي كه در تغذيۀ گياهان دارند، استفاده از بقاياي گياهي نقش مؤثري در تأمين مادۀ آلي خاك و بهبود ويژگي‌هاي فيزيكي آن به‌ويژه در مناطق خشك دارد.

The use of crop residues grown in contaminated soils such as iron mine soils can to some extent improves soil properties such as soil fertility, soil organic matter and soil microbial activity. Therefore, this type of soil can be used to supplying the plant's need for copper and iron elements. For this purpose impact of safflower, clover, corn, canola, amaranth and sorghum residues contains iron and copper (25 mg/kg) on growth of tomato and compensation of iron and copper deficiency (1/7 and 1 mg /kg) were investigated in soil with intense deficiency of microelements. This research was done in a completely randomized design with 3 replications. The results showed that use of plant residues especially clover and corn Compared with control treatment improved optimum growth of tomato. Also the addition of rapeseed and clover residues increased the concentration of copper in the roots and shoots of tomato plant, respectively. Also greatest increase of iron concentration was observed in roots and shoots of sorghum. Therefore, application of plant residues containing nutrients as green manure while saving chemical fertilizers, will resolved the shortage of these elements (iron and copper) in agricultural soils and Due effect of plant residues on soil chemical and physical characteristics and their role in plant nutrition managing, plant residues can play an important role in providing organic matter, especially in arid areas.