شرايط تأثيرگذار بر وضعيت زندگي زنان سرپرست خانوار در ايران و راهكارهاي كاهش آسيب‌ها

افزايش آمار زنان سرپرست خانوار و به‌تبع آن آسيب‌ها و مشكلات آنان در سال‌هاي اخير از مهم‌ترين تغييرات جامعه ايران در حوزه زنان و خانواده است. اين مسئله موضوع زنان سرپرست خانوار را به مقوله‌اي جدي براي پژوهش تبديل كرده است؛ تا آنجا كه پژوهش‌هاي بسياري در اين حوزه انجام شده است. هدف پژوهش حاضر شناسايي شرايط تأثيرگذار بر وضعيت زندگي زنان سرپرست خانوار و ارائه راهكارهايي براي كاهش آسيب‌پذيري و بهبود وضعيت زندگي اين زنان است. براي اين منظور با فراتحليل 110 اثر پژوهشي شامل مقالات علمي-پژوهشي، پايان‌نامه‌هاي تحصيلات تكميلي و طرح‌هاي پژوهشي در بازه زماني 1385-1398، متغيرهاي بررسي‌شده در پژوهش‌هاي منتخب در دو دسته شرايط مؤثر بر افزايش و كاهش مطلوبيت وضعيت زندگي زنان سرپرست خانوار تقسيم‌بندي شدند. شرايط مؤثر بر كاهش مطلوبيت وضعيت زندگي زنان سرپرست خانوار شامل نداشتن امنيت اقتصادي، وضعيت نامطلوب اشتغال، تحصيلات كم، فشار نقش‌هاي شغلي و خانوادگي، وضعيت نامطلوب سلامت جسماني، وضعيت نامطلوب سلامت رواني، وضعيت نامطلوب امنيت و سلامت اجتماعي، وضعيت نامطلوب رواني فرزندان، طرد اجتماعي و چالش‌هاي عملكردي سازمان‌هاي مسئول است. همچنين توانمندي اقتصادي، آموزش‌هاي توانمندسازي شغلي، آموزش‌هاي توانمندسازي روان‌شناختي، آموزش‌هاي عمومي، خدمات مشاوره‌اي، حمايت خانواده، حمايت‌هاي اجتماعي، سرمايه اجتماعي و امنيت اجتماعي به‌عنوان شرايط مؤثر بر افزايش مطلوبيت وضعيت زندگي زنان سرپرست خانوار شناسايي شدند. همچنين بر مبناي شرايط اثرگذار مستخرج از پژوهش‌هاي مورد بررسي، راهكارهايي در 9 محور توان‌افزايي اقتصادي، شغلي، جسماني، رواني، فرهنگي، اجتماعي، حقوقي، فرزندان و سازماني با هدف كاهش آسيب‌ها و بهبود وضعيت زندگي زنان سرپرست خانوار پيشنهاد شده است.