عنوان مقاله :
ارزيابي خشكسالي در دورهي سي ساله (1988 تا 2017) در استان لرستان با استفاده از نمايهي (شاخص) درصد نرمال بارش
پديد آورندگان :
نويدطلب ، امين دانشگاه دامغان , عسكري ، قاسم دانشگاه دامغان , احمدپور ، فرحناز دانشگاه دامغان , طهماسبي ، مريم جهاد كشاورزي دامغان
كليدواژه :
خشكسالي جوي , دوره بازگشت , خشكسالي اجتماعي اقتصادي , شهرستان لرستان
چكيده فارسي :
مسأله ي آب يكي از اساسي ترين مسايل امروزي جوامع انساني است، اما در سايه ي خشكسالي، به يك چالش جدي براي تصميم سازان جامعه تبديل شده و تمامي ابعاد توسعه ي جامعه را متاثر مي كند. در استان لرستان، در سال هاي اخير تعداد قابل توجهي از رودخانه ها و چشمه ها خشكيده است كه اغلب، آن را به خشكسالي جوي (كمبود بارش) نسبت مي دهند. در اين پژوهش با استفاده از نمايه ي درصد نرمال بارش به ارزيابي اين نوع خشكسالي در بازه ي زماني 1988 تا 2017 پرداخته شد. محاسبه درصد نرمال بارش نشان مي دهد كه فقط درصد كمي (بين 30 تا 6.6 درصد) از دوره ي سي ساله ي مورد بررسي داراي خشكسالي، آن هم از نوع ضعيف (كمي خشك) بوده اند. اين بدان معني است كه خشكسالي به صورت قابل توجه در اين دوره رخ نداده است. بنابراين بروز عوارض خشكسالي متوسط تا شديد كه به صورت خشك شدن بسياري از چشمه ها، رودخانه ها، و آبشارها نمايان شده است، نمي تواند به تنهايي ناشي از خشكسالي جوي باشد. اين مساله مي تواند ريشه در برداشت بي رويه ي آب هاي زيرزميني داشته باشد كه موجب افت ناگهاني و شديد سطح سفره و بروز علايم خشكسالي شديد شده است. واكاوي دوره ي بازگشت خشكسالي نيز تاييد مي كند كه خشكسالي شديد در اغلب ايستگاه ها داراي دوره ي بازگشت بسيار طولاني و غيرقابل محاسبه است. خشكسالي متوسط نيز دوره ي بازگشتي بيشتر از هزار سال دارد. تنها خشكسالي ضعيف داراي دوره ي بازگشت 100 تا 200 سال است، اما اين نوع خشكسالي نمي تواند مسئول بروز عوارض خشكسالي شديد باشد، پس بايد به دنبال عوامل انساني مانند مديريت منابع بود كه مرتبط با خشكسالي اجتماعياقتصادي است. بر پايه ي ميزان داده هاي بازسازي شده، ضريب اطمينان نتايج به دست آمده براي ايستگاه هاي خرم آباد، اليگودرز و بروجرد 100%، براي ازنا، دورود و نورآباد 56.7%، پلدختر 63.4 % و براي كوهدشت و الشتر 66.7 % مي باشد.
عنوان نشريه :
هيدروژئومورفولوژي
عنوان نشريه :
هيدروژئومورفولوژي