تحليل و ارزيابي ارتباط زيست‌پذيري محيطي روستاهاي ناحيه بلوچستان با ميزان برخورداري از امكانات زيرساختي (دهستان دامن؛ شهرستان ايرانشهر)

ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎرغ از اﯾﻨﮑﻪ در ﺷﻬﺮ ﯾـﺎ روﺳـﺘﺎ زﻧـﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، در ﭘﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻮب و رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨـﺶ اﺳﺖ و ﻃﺒﯿﻌﺘـﺎً ﺑـﺮاي داﺷـﺘﻦ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠـﻮب، رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ و باﻣﻌﻨﯽ، زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﮐـﻪ اﻧﺴـﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ آن آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه درازﻣﺪﺗﯽ را ﺑﺮاي ﺧـﻮد و اﺟﺘﻤﺎع خود ﻓﺮاﻫﻢ كند. هدف پژوهش حاضر ارزيابي ارتباط ميزان برخورداري از امكانات و خدمات با سطح زيست‌پذيري روستاهاي دهستان دامن شهرستان ايرانشهر در بعد زيست محيطي مي باشد. روش تحقيق با توجه به ماهيت موضوع، توصيفي تحليلي و به لحاظ هدف كاربردي است. داده هاي موردنياز از طريق منابع كتابخانه اي مراكز علمي و بررسي هاي ميداني و پرسشنامه اي، مصاحبه با مردم و مسئولين محلي گردآوري شد. جامعه آماري پژوهش، روستاهاي بالاي 20 خانوار دهستان دامن از توابع شهرستان ايرانشهر متشكل از 17روستا مي باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران 287 نفر از مردم عادي تعيين شد و 17 دهيار و بهورز روستاهاي انتخاب شده نيز به صورت تمام شماري براي گردآوري داده ها نظرسنجي شد. به منظور رتبه بندي روستاها به لحاظ برخورداري از امكانات و خدمات از مدل شاخص مركزيت وزني و جهت رتبه بندي روستاها به لحاظ وضعيت شاخص هاي زيست محيطي از مدل ويكور استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد بين برخورداري خدماتي و بالارفتن سطح زيست پذيري محيطي در روستاهاي ايرانشهر رابطه معناداري وجود ندارد. روستاهاي پرجمعيتي كه طبق نتايج مدل مركزيت وزني؛ از نظر خدمات و امكانات سطح برخورداري بالاتري دارند طبق نتايج مدل ويكور در سطح پاييني از زيست پذيري در بعد محيطي قرار داشتند. بنابراين نمي توان گفت صرفاً با برخورداركردن روستاها به لحاظ امكانات و خدمات زيرساختي مي توان جذابيت محيطي، سازگاري و سلامتي روستاها را تأمين نمود. نتايج به دست آمده دقيقاً در مقابل نقطه نظرات اثبات گراست كه معتقدند با برخوردار نمودن و افزايش سطوح خدماتي، مي توان ناهنجاري ها و مشكلات محيطي و زيستي موجود در روستاها را حل نمود.