كاربست رويكردي آميخته جهت مكان گزيني مراكز اسكان اضطراري در بحران زلزله (مطالعه موردي- شهر بوشهر)

زمينه و هدف: زلزله يكي از مهم ترين مخاطرات طبيعي در شهر هاست كه هر از چندگاه، در مقياس هاي متفاوت اتفاق مي افتد. يكي از اساسي ترين نيازها پس از وقوع زلزله، اسكان اضطراري جمعيت آسيب ديده مي باشد. بدين منظور، هدف اصلي اين پژوهش، مكان گزيني مراكز اسكان اضطراري با استفاده از رويكردي تلفيقي در محيط فازي، جهت مديريت بحران زلزله براساس شاخص هاي كاركردي انتخاب شده است. بدين منظور، با بررسي و مداقه مباني نظري و مطالعه ي ادبيات موضوعي شاخص هاي كاركردي مؤثر در اسكان اضطراري جمعيت هاي آسيب ديده در بحران زلزله شناسايي گرديدند. روش: به منظور جمع آوري داده ها، از پرسشنامه ي محقق ساخته كه روايي و پايايي آن تأييد شد، استفاده گرديد. جامعه ي آماري اين مطالعه، مديران و متخصصان استان بوشهر و نيز، اعضاي هيات علمي دانشگاه خليج فارس كه از دانش تجربي و تئوريك مناسب در زمينه مديريت بحران با تاكيد خاص زلزله برخوردار بودند، شامل مي شوند كه تعداد پانزده نفر از آنها با روش نمونه گيري گلوله برفي به عنوان اعضاي نمونه انتخاب گرديدند. در اين پژوهش تجزيه و تحليل داده ها، با رويكرد كريتيك جهت اهميت سنجي شاخص ها و نيز رويكرد تئوري مطلوبيت چند شاخصه، به منظور رتبه بندي مراكز اسكان اضطراري انجام گرفت. يافته ها: مؤلفه هاي »دوري از نواحي ناايمن « از ميزان 18.0 ، »دسترسي به مراكز درماني « از ميزان 16.0 ، »دسترسي به ايستگاه آتش نشاني « از ميزان 14.0، »فاصله با عوامل طبيعي خطرساز « از ميزان 09.0 و »فاصله با كاربري هاي ناسازگار « از ميزان 08.0 اهميت نسبي برخوردار هستند. همچنين، گزينه هاي » فاز2 پارك امام علي « با مقدار مطلوبيت وزني 92.0، »پايگاه هوايي و دريايي « با مقدار مطلوبيت وزني91.0، »شهرك نيايش « با مقدار مطلوبيت وزني 8.0و »نمايشگاه بين المللي « با مقدار مطلوبيت وزني 55.0 به ترتيب از رتبه بالاتري برخوردار هستند. نتيجه گيري: شاخص هاي دوري از نواحي ناايمن(مانند بافت هاي فرسوده)، دسترسي به مراكز درماني و دسترسي به ايستگاه آتش نشاني به ترتيب از اهميت بالاتري برخوردار ‌هستند. بنابراين، بايسته است به منظور پاسخ گويي سريع و مناسب در پسابحران زلزله، تصميم گيران تاكيد و توجه بيشتر بر اين شاخص ها داشته باشند. همچنين، نتايج مطلوب تر بودن مكان هاي »فاز دوم پارك امام علي «، »پايگاه هوايي و دريايي « و »شهرك نيايش « را به عنوان گزينه هاي جدي و مناسب جهت اسكان اضطراري افراد، در صورت رخدادن بحران زلزله در شهر بوشهر بيان مي دارد.