تحليل ديدگاه عرفاني سنايي از مضامين ديو(ابليس)، تقدير، عالم غيب و ملك در حديقه سنايي

حديقه‌الحقيقه سنايي غزنوي ازرويكردهاي مختلف تحليل وبررسي شده است و به سبب طرح مباحث ديني- عرفاني و همچنين انديشه‌هاي حكمي و اسلامي، كه گهگاه پيوندي ناگزير با متافيزيك دارند، بستري مناسب براي بازتاب بن‌مايه‌هاي ماوراي طبيعي به شمار مي‌آيد. در مقاله‌ حاضر، ضمن استخراج مصاديق ديني وقرآني چون تقدير، عالم غيب وملك، در حديقه‌الحقيقه سنايي و ارائه‌ جنبه‌هاي آماري و نشان دادن بسامد هريك، به تبيين مؤلفه‌هايي ازديدگاه سنايي پرداخته شده وبه سبب ساختار تعليمي، كاركردهاي نمادين برخي از اين مضامين نيز موردتوجّه و تحليل قرار گرفته است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهدكه در ديدگاه عرفاني سنايي به تبع باورهاي ديني و اسلامي ايشان نيز، مضامين قرآني واسلامي فراواني در ذهن و زبان وي حضور دارد. با مرور به حديقه سنايي به وضوح مي‌توان كاربرد فراوان اصطلاح و مضامين مذكور را مشاهده كرد كه درميان چهارمضمون مذكور، عالم غيب بيش‌ترين بسامد را داردوازطرف ديگر سنايي به شيوه‌هاي گوناگون ازاين مضامين بهرگيري مي‌كند.نظرگاه عرفاني وي نشان مي‌دهدكه مسلك عرفاني‌اش، عرفان صرف نيست ونگاه عرفاني- شريعت به اين گونه موضوعات دارد.