شهر‌ زنان در سام‌نامه و پيگيري رد‌پاي آن در ادبيات فارسي

Women's Town in the Samnameh and Following its Footprints in Persian Literature

در روايات و منظومه‌‌هاي داستاني ادبيات فارسي از زناني جنگ‌جو و مستقل ياد شده‌ است كه به صورت گروهي در كنار هم و به دور از مردان مي‌زيسته‌اند و اداره امور زندگيشان در دست خودشان بوده ‌است. از اين زنان در بيشتر اسكندر‌نامه‌‌ها اثري ديده مي‌شود. در سام‌نامه نيز اشاره مختصري بدان وجود دارد. اين مقاله در‌صدد است تا با نگرشي تطبيقي، داستان شهر‌ زنان را كه درونمايه و مضموني مكرر در ادبيات داستاني است در متون مختلف در كنار سام‌نامه واكاود؛ بدين منظور مي‌كوشد تا با بررسي چهره و نمود اين شهر در ميان آثار موردنظر و تحليل ويژگي‌‌ها و بنيادها و مضامين مطرح شده در آن‌ها و مقايسه اين موارد با خصايص و بن‌مايه‌‌هاي تبيين شده در سام‌نامه؛ تفاوت‌‌ها و شباهت‌‌ها و سرچشمه آن‌ها همچنين يكساني يا تفاوت منشأ اين روايات را روشن سازد. در نهايت آنچه را فرا دست مي‌آيد، مي‌توان به گونه‌اي مختصر چنين نگاشت كه در شهر‌ زنان ساير متون (اسكندر‌نامه‌‌ها) تمايلي براي كامجويي از پهلوان و قهرمان داستان ديده نمي‌شود، ليك در شهر‌ زنان، سام‌نامه تمايلات كامجويانه از سوي زنان و پريان اين شهر مبالغه‌آميز است. مي‌توان پيگيري منشأ و ريشه‌‌هاي اين داستان را در جايي بيش از اسكندر‌نامه‌‌ها و آمازون‌‌ها در اساطير يونان و روم پيشنهاد و به تبع آن، بنياد اين داستان را در اساطير ايراني پي جويي كرده و يا در نهايت آن را تلفيقي از اساطير ايران و يونان در نظر گرفت كه هر دو مورد قابل بحث هستند.

In narratives and fictional poems of Persian literature, warrior and independent women are mentioned, who lived together as a group and away from men, and took control of their own lives. These women are seen in most of the Eskandarnamehs. There is a brief reference to it in the Samnameh. This article attempts to investigate the story of Women's Town (Shahr-e zanan), which is a recurring theme in fictional literature, in various texts along with the Samnameh. For this purpose, it attempts to study the manifestation and appearance of this city among the works in question and analyze the features, foundations and themes presented in them and compare these cases with the features and themes explained in the Samnameh and clarify their similiarities and differences or the similarities or differences in the origin of these narrations. Ultimately, what follows can be summarized as follows: In Women's Town of other texts (Eskandarnamehs), there is no lustful desire on the side of the hero of the story, but in the Women's Town of Samnameh the lustful desires of the women and fairies of this city are exaggerated. The origins and roots of this story can be traced back to more than the Eskandarnamehs and Amazons in the Greek and Roman mythology. an‎d consequently, the foundation of this story was traced in Iranian mythology, or eventually considered as a combination of Iranian and Greek mythology; both of which are debatable.