روش آناليز فاكتوري كاهش مرتبه براي اندازه گيري سينتيكي-اسپكتروفتومتري مورفين در نمونه هاي نامعلوم مواد مخدر

Rank annihilation factor analysis method for kinetic-spectrophotometric determination of morphine in unknown samples

در اين كار روش آناليز فاكتوري كاهش مرتبه (RAFA) براي اندازه گيري سينتيكي-اسپكتروفتومتري مورفين در نمونه هاي مجهول مواد مخدر به كار گرفته شد. كاهش سهم يكي از تركيبات از ماتريس داده هاي اصلي يك روش كلي در RAFA است. به منظور به كارگيري RAFA براي اندازه گيري يك آناليت در نمونه هاي نامعلوم، يك ماتريس استاندارد دو بعدي آناليت مورد نظر با مرتبه يك و يك ماتريس نمونه دو بعدي مورد نياز هست. اين ديتاها معمولاً توسط نمايش سينتيكي- اسپكتروفتومتري واكنش هاي آناليت موردنظر قابل دستيابي هست. در كار حاضر معرف ماركوايس تحت يك واكنش ساده و شناخته شده براي دستيابي به ديتاهاي سينتيكي- اسپكتروفتومتري روش RAFA براي آناليت مورفين در چندين نمونه مجهول به كار گرفته شد. معرف ماركوايس از تركيب فرمالدهيد و اسيد سولفوريك غليظ تشكيل شده است. معمولاً تركيبات مختلف در واكنش با اين معرف رنگ هاي مختلفي توليد مي كنند. در مرحله اول روش پيشنهادي با ديتاهاي شبيه سازي شده بررسي شد. سپس چندين نمونه مواد مخدر توسط روش پيشنهادي آناليز شد. گستره رنج خطي براي مورفين در محدوده 5-10×4-7-10×6 مولار به دست آمد. در نهايت روش پيشنهادي با موفقيت براي اندازه گيري مورفين در نمونه اوره انساني به عنوان نمونه حقيقي به كار برده شد.

In this work rank annihilation factor analysis (RAFA) was used to the kinetic-spectrophotometric determination of morphine in unknown samples. Annihilation of the contribution of one chemical component from the original data matrix is a general method in RAFA. In order to apply RAFA for the determination of an analyte in an unknown sample, a standard two-way matrix of the analyte of interest with rank-one and a same size sample matrix should generally be acquired. Such data is usually attainable by kinetic-spectrophotometric monitoring of the reactions. In the present work the Marquis reagent was used as a simple and a known reaction to acquire the kinetic-spectrophotometric data for RAFA of morphine in several unknown samples. Marquis reagent is composed of a mixture of formaldehyde and concentrated sulfuric acid. Usually, different compounds produce different color reactions by using this reagent. The proposed method was investigated with simulated data at the first stage. Then, several opiate samples were analyzed by the proposed method. The calibration graph for morphine concentrations was linear in the range of 6×10-7-4×10-5 mol L-1. Finally, the proposed method was successfully applied to the determination of morphine in human urine as the real sample.