چيستي رابطة صميمانه در قرآن و روايات

هدف اين پژوهش، شناسايي ماهيت و چيستي رابطة صميمانه در قرآن كريم و روايات اسلامي است؛ براي گردآوري و تحليل داده‌ها، از روش تحليل كيفي محتواي متون اسلامي استفاده شده و نتايج ذيل حاصل شد: 1. علاقه‌ها و پيوندهاي خالص، نزديك، شديد و بلندمدت دو يا چندجانبة همراه با خودفاش‌سازي، بي‌طرفي و عدالت، اجزاي تشكيل‌دهندة رابطه صميمانه است؛ 2. عبور از يك رابطة سطحي به رابطة صميمانه ويژگي‌هايي را مي‌طلبد كه مي‌توانند ماهيت و چيستي اين رابطه را تشكيل دهد؛ اين ويژگي‌ها در روان‌شناسي عبارتند از: 1. تأثيرگذاري عاطفي؛ 2. رازدل‌گويي؛ 3. پايداري؛ 4. صداقت؛ 5. همدلي. اما ويژگي‌هاي رابطة صميمانه در منابع اسلامي بنيادي‌تر و اساسي‌تر بوده و از نظر كمي رابطه‌هاي كمتري را شامل شده و به لحاظ كيفي از عمق و شدت بيشتري برخوردار است. اين ويژگي‌ها عبارتند از: 1. خدامحوري؛ 2. اخلاص؛ 3. پايداري؛ 4. تأثيرگذاري عاطفي. هر يك از اين چهار ويژگي‌ نشانه‌‎هاي خاص خود را دارند و حتي پايداري در منابع اسلامي با پايداري در رابطة صميمانه از نظر روان‌شناختي تفاوت روشني دارد؛ در اين منابع علاوه بر تأكيد به پايداري دوستي در دنيا، دوستان صميمي نگرش و گرايش به آخرت را نيز در طرف مقابل مورد نظر قرار مي‌دهند. به اين ترتيب، علاوه بر آنكه در ويژگي ايمان به خدا و اخلاص، رابطة صميمانه بر اساس منابع اسلامي از رابطة صميمانه روان‌شناختي متمايز مي‌شود، در نحوة دوام دوستي نيز رابطه صميمانه مبتني بر منابع اسلامي تفاوت فاحشي با وجود همين ويژگي در رابطه صميمانه روان‌شناختي دارد.