عنوان مقاله :
سفال باستاني و باستان سنجي؛ شناخت تكنولوژي ساخت سفالهاي فرهنگ عليآباد در تپه دهنو شهداد، جنوبشرق ايران (3750-3250پ.م)
پديد آورندگان :
امامي ، محمدامين دانشگاه هنر اصفهان - گروه مرمت و باستان سنجي , صدقي ، ياسين دانشگاه هنر اسلامي تبريز - گروه باستان سنجي , عابدي ، اكبر دانشگاه هنر اسلامي تبريز - گروه باستان سنجي و باستان شناسي , اسكندري ، نصير دانشگاه تهران - گروه باستان شناسي
كليدواژه :
سراميكنگاري , ساختارشناسي , پترولوژي , منشاءيابي , آركئومتري , فرهنگ عليآباد , جنوبشرق ايران
چكيده فارسي :
توزيع و پراكندگي سفالينه هاي فرهنگ علي آباد، كه مربوط به هزاره ي چهارم قبل از ميلاد (دوره مس سنگي جديد) هستند را در مناطق مختلف جنوب شرق ايران ازجمله كرمان، مكران و غرب بلوچستان پاكستان مي توان مشاهده كرد. در جنوب شرق ايران محوطه ي تپه دهنو شهداد واقع در استان كرمان از اين امر مستثني نبوده و دربرگيرنده اين سبك سفال ها نيز است. در پژوهش حاضر سعي شده است تا با بررسي و مقايسه ريزساختارشناسي و مشخصات كاني شناسي سفال هاي فرهنگ فوق، به تكنولوژي ساخت و منشا آنها پي برده شود. درهمينراستا به منظور بررسي تفاوت ها و شباهت هاي ساختاري، تكنيك ساخت و منشا سفال ها از روشهاي آناليز پتروگرافي مقاطع نازك ميكروسكپي، XRD، FESEMEDS و pXRF نيز استفاده شده است. نتايج آناليزهاي صورت گرفته بر روي سفالها بيان گر استفاده از منابع يكسان در ساخت سفالها دارد كه با مقايسه آنها با سازند زمين شناسي منطقه مي توان پي برد كه سفالگران پيش از تاريخي منطقه شهداد از معادن خاك هاي رس محلي مشابهي استفاده نموده اند. سفال هاي مورد بررسي را از لحاظ پتروفابريك مي توان به دو بخش سفالهايي با زمينه رسي در زمينه قرمز رنگ و زمينه سبز رنگ تقسيم نمود كه تمام آن ها داراي تمپرهاي معدني مشابه هستند و تنها تفاوت در سفال ها را مي توان در نوع تكنيك ساخت و درجه حرارت هاي پختشان دانست، يعني سفال ها در دو دسته، سفال هايي با درجه حرارت پخت كمتر از 850 درجه سانتي گراد و سفال هايي با درجه پخت 900 تا 1000 درجه سانتيگراد قرار دارند.
عنوان نشريه :
علم و مهندسي سراميك
عنوان نشريه :
علم و مهندسي سراميك