ظهور و افول يك مدل؛ فهم سياست خارجي تركيه بعد از انقلاب‌هاي عربي

مقاله حاضر با هدف مطالعه متغيرهاي تأثيرگذار در فهم فراز و نشيب‌هاي سياست خارجي تركيه بعد از انقلاب‌هاي عربي نگارش يافته است. انقلاب‌هاي عربي به‌عنوان يك شوك برون‌زا با تحول در ساخت قدرت و هويت منطقه‌اي و با فراهم ساختن فرصت‌ها و تهديدهاي محيطي، چشم‌انداز سياست خارجي تعامل‌گرايانه و كارايي مدل حكومتي موفق تركيه را با آزموني سخت مواجه ساخته و سياست خارجي اين كشور را به‌تدريج به سمت خاورميانه‌اي شدن سوق داده است. پژوهش حاضر با يك مطالعه تحليلي ميداني و با بهره‌گيري از مفروضه‌هاي نظري تغيير در سياست خارجي به دنبال پاسخگويي به اين پرسش‌ها بوده كه «چه مؤلفه‌هايي (ساختاري داخلي) و چگونه به رويكردهاي سياست خارجي تركيه بعد از انقلاب‌هاي عربي شكل داده‌اند؟ رهبران تركيه چه برداشتي از تحولات انقلابي خاورميانه داشته‌اند و برداشت اردوغان از نقش و جايگاه تركيه در شكل‌دهي به يك نظم اخواني در منطقه چگونه به يك رفتار تهاجمي و هويتي شكل داده است؟» بر اين اساس، مقاله حاضر با تحليل مؤلفه‌هاي ساختاري و داخلي تعيين‌كننده در تغيير رويكردهاي سياست خارجي تركيه، نقش متغيرهاي ميانجي را برجسته كرده است؛ به‌ويژه سوءبرداشت رهبران «AKP» از موازنه قدرت منطقه‌اي، سوءمحاسبات آن‌ها از قابليت‌هاي مادي و هويتي خود و ظرفيت‌هاي متحدان منطقه‌اي‌شان براي تبديل شدن به جايگاه رهبري در خاورميانه عربي.