مقايسه اثربخشي درمان فراشناختي و درمان مبتني بر كارآمدي هيجان بر افسردگي و خودمراقبتي در سالمندان افسرده غيرباليني

سالمندان به واسطه محدوديت هاي متعدد جسماني، شغلي و اجتماعي در معرض آسيب‌هاي رواني و اجتماعي قرار دارند و علائم افسردگي در اين دوره شايع است كه مي‌تواند ميزان آسيب پذيري را در آنها افزايش دهد. بنابراين، پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي درمان فراشناختي و درمان مبتني بر كارآمدي هيجان برسطح افسردگي و توان خودمراقبتي در سالمندان افسرده غير باليني انجام شد. پژوهش حاضر نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمونپس‌‍آزمون و گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل كليه سالمندان داراي علائم افسردگي غيرباليني عضو خانه جهانديدگان ساري در سال 1398 بود. از اين بين تعداد 45 نفر (با ميانگين سني 62.93 و انحراف‌معيار 2.11) به روش نمونه‌گيري هدفمند و بر اساس ملاك‌هاي ورود و خروج مطالعه انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل (15 نفر در هر گروه) جايگزين شدند. گروه‌هاي آزمايش تحت 8 جلسه 90 دقيقه‌اي درمان به شيوه فراشناختي يا درمان مبتني بر كارآمدي هيجان قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها عبارت از مقياس افسردگي سالمندان يساواگ و همكاران و پرسشنامه توانايي خود مراقبتي سالمندان همتي مسلك پاك و هاشملو بودند. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 و از طريق آزمون تحليل كوواريانس تك متغيري تحليل شد. نتايج نشان داد كه درمان فراشناختي و درمان مبتني بر كارآمدي هيجان بر بهبود علائم افسردگي و توان خودمراقبتي سالمندان افسرده غيرباليني اثربخش است (p 0.05) ولي تفاوت معناداري ميان اثربخشي اين دو روش درماني در اين مورد وجود ندارد. طبق نتايج مي‌توان در طراحي برنامه‌هاي مرتبط با ارتقاي سلامت روان سالمندان از درمان فراشناختي و درمان مبتني بر كارآمدي هيجان به عنوان مداخلات مؤثر در بهبود علائم افسردگي و خود مراقبتي استفاده نمود.