روابط بين‌الملل بهداشت در پرتو همه‌گيري كرونا

گسترش بيماري‌ها موضوعي است كه به‌ندرت مورد توجّه مطالعات روابط بين‌الملل قرار گرفته‌است. اكنون همه‌گيري كرونا، به‌عنوان منبع عمدهٔ نگراني دولت‌ها، سيستم جهاني را در معرض شكنندگي قرار داده است. با اين‌وجود، نظام بين‌الملل نشان داده‌ است كه از تصميم‌گيري قاطع در مورد اين بحران اكراه دارد. اين بي‌ميلي از يك سو از اين واقعيت سرچشمه مي‌گيرد كه شواهد علمي مربوط به ماهيت و حجم بسياري از مسائل مربوط به آن همچنان مورد مناقشه است. از سوي ديگر، موضوع تعارض منافع امكان حصول اجماع جهاني را در اين رابطه پيچيده‌تر كرده ‌است. يكي از راهكارهاي ايجاد و تقويت همكاري‌هاي بين‌المللي استفاده از پتانسيل نهادهاي بين‌المللي مثل سازمان بهداشت جهاني است، كه از زمان تأسيس‌ اقدامات مؤثري را در توسعه و ارتقاء بهداشت و سلامت جهاني انجام داده است. سؤال قابل‌طرح اين است كه آيا عملكرد نظام بين‌المللي بهداشت تاكنون موفقيت‌آميز بوده و چگونگي مواجههٔ آن با همه‌گيري كرونا قابل‌پذيرش است؟ نتيجه مقالهٔ حاضر نشان مي‌دهد كه با وجود توسعهٔ نظام بهداشت جهاني در سال‌هاي اخير و موفقيت نسبي آن در مواجهه با بحران‌هاي بين‌المللي همچنان نياز به ارتقاء نهادي و تقويت ديپلماسي بهداشت و سلامتي احساس مي‌شود.