زمين شيمي و سنگ شناسي گابروديوريت هاي منطقه پلنگ در (شمال شرق دامغان)

Geochemistry and petrology of gabbrodiorites from Palang Dar Area (Northeast Damghan)

توده گابروديوريتي پلنگ در در شمال شرق دامغان و در بخش شرقي پهنه ساختاري البرز واقع است. سنگ هاي مورد بررسي به صورت چند توده كوچك گابروديوريتي و دايك هاي ديابازي به سن ژوراسيك مياني به درون شيل و ماسه سنگ ها و سنگ هاي آهكي سازند شمشك نفوذ كرده اند. بررسيهاي صحرايي و سنگ نگاري شواهدي از جدايش از اوليوين گابرو تا گابرو، پگماتوييد گابروديوريت و ديوريت را در اين توده نفوذي نشان مي دهد. نفوذ اين توده به درون كربنات هاي ميزبان با دگرگوني مجاورتي و مرمرزايي همراه بوده است. اليوين، پيروكسن (از نوع اوژيت)، هورنبلند سبز تا قهوه اي، پلاژيوكلاز، و بيوتيت كاني هاي اصلي، روتيل، اسفن، آپاتيت، مگنتيت و زيركن كاني هاي فرعي و كلريت، اپيدوت، اسفن ثانويه و اكسيدهاي آهن كاني هاي ثانويه موجود در گابروديوريت ها و فراورده هاي جدايش يافته آنها هستند. اين سنگ ها ماهيت قليايي تا آهكي قليايي داشته و بر اساس نمودارهاي تفكيك محيط زمينساختي، در گستره بازالتهاي وابسته به محيط هاي كششي درون قارهاي (حوضه هاي پشت كماني) قرار دارند. بررسي الگوهاي فراواني عناصر خاكي نادر و نمودارهاي عنكبوتي بهنجار شده نسبت به كندريت و گوشته اوليه نشان مي دهد كه آنها از عناصر خاكي نادر سبك (LREE) و عناصر سنگ دوست بزرگ يون (LILE) غني شدگي و از عناصر خاكي نادر سنگين (HREE) و عناصر با قدرت ميداني بالا (HFSE) تهي شدگي دارند. با توجه به بررسي هاي زمين شيميايي و سنگ زايي انجام شده، ماگماي سازنده سنگهاي گابروديوريتي پلنگ در از ذوب بخشي درجه پايين حدود 10 درصدي يك منبع گوشته ي سنگ كره اي زيرقاره اي دگرنهاده با ماهيت اوليه گارنت لرزوليتي در اعماق حدود 100 تا 110 كيلومتري در يك محيط كششي درون قارهاي (حوضه پشت كماني) ناشي شده اند. شواهد زمين شيميايي نشان دهنده آلايش ماگماي تشكيل دهنده سنگهاي گابروديوريتي منطقه پلنگ در با پوسته ي بالايي طي صعود ماگما و جايگيري است. اين فعاليت هاي ماگمايي بخشي از فعاليت هاي ماگمايي همزمان با كشش و گسترش حوضه پشت كماني ژوراسيك البرز بوده اند.

Palang Dar gabbrodioritic intrusion cropped out in about 30 Km NE of Damghan in the eastern part of the Alborz structural unit. In this area a few small-scale gabbrodioritic intrusions and diabasic dikes with Middle Jurassic age intruded into shale, sandstones and limestones of Shemshak Formation. Emplacement of this intrusion into host rocks are associated with contact metamorphism and formation of marble. Field observation and petrography indicate evidences of fractional crystallization from olivine-gabbro to gabbro, pegmatoid gabbro and diorite. Olivine, clinopyroxene (augite), plagioclase, hornblende and biotite (essential minerals), rutile, sphene, apatite, magnetite and zircon (accessory minerals), chlorite, calcite, epidote, secondary sphene and iron oxides (secondary minerals) found in these gabbrodiorites and fractionated members. These rocks have alkaline to calc-alkaline nature and based on discrimination tectonic setting diagrams, they plotted in the domain of basalt in relation to intracontinental extensional setting (back arc basins). Evaluations of REE diagrams and spider diagrams which normalized to chondrite and primary mantle (in respectively) indicate that the studied rocks enriched in light rare earth elements (LREEs) and large ion lithophile elements (LILEs), and depleted in heavy rare earth elements (HREEs) and high field strength elements (HFSEs). Based on geochemical and petrogenetical studies, alkaline-calc-alkaline magma formed the Palang Dar gabbrodiorites from low rate partial melting (about 10 percent) of a metasomatized subcontinental lithospheric mantle with original garnet peridotitic nature in nearly 100 to 110 Km depth and in intracontinental extensional setting (back arc basin). Geochemical evidences indicated magma forming of Palang Dar gabbrodiorite contaminated with upper crustal during it’s ascend and emplacement. These magmatic activities had been a part of magmatic activities in relation to synchronous with extension and extent of Jurassic back arc basin of Alborz.