رهيافت تاريخي بر چرايي تفاوت گزارش سيره‌نويسان نخستين: بررسي رخداد مباهله در سيره ابن‌هشام

اهميت نگاه انتقادي به منابع اوليه در تاريخ و سيره‌نگاري و پرداختن به ضعف‌ها و قوت‌هاي آن با توجه به ارجاعات پژوهشي، ضروري به نظر مي‌رسد. بازتاب نگارش سيره پيامبر (ص) در تتبعات تاريخي، با عنايت به ارتباط آن در خط مشي و بينش اعتقادي مخاطبان، به‌مراتب مهم‌تر از نقل تاريخ در بخش‌هاي ديگر آن است. اين مقاله با تتبع در منابع تاريخي به شيوه تحليلي و توصيفي به چرايي گزارش‌نشدن رخداد مباهله در آثار برخي سيره‌نويسان متقدم و نيز اختلاف‌هاي گزارش ‌ابن‌هشام با ساير مورخان در رخداد مباهله پرداخته است. به نظر مي‌رسد علل اختلاف در سال وقوع مباهله، ادعاي سكوت پيامبر (ص) در پاسخ به پرسش‌هاي نمايندگان نجران، حذف نام اهل ‌بيت (ع) و نقل ناتمام اصل رخداد در سيره‌ ابن‌هشام، ناظر به احتمالاتي چون فقدان استماع سيره‌نويسان از رخداد، تأثير حكومت وقت در نگارش سيره، جهت‌گيري‌هاي مذهبي و كلامي در نقل روايت باشد.