تحليلي بر مفهوم و مصداق كوثر و ابتر در تفسير الميزان

به‌رغم ارائه حدود 26 مصداق براي »كوثر « در تفاسير مختلف، سيد محمدحسين طباطبايي مصداق انحصاري آن را كثرت ذريه پيامبر اكرم| دانسته است. بررسي مستندها نشان مي‌دهد اين ديدگاه با وجود نقاط مثبت فراوان، نقاط مبهمي نيز دارد. از اين‌رو اهميت علمي تفسير الميزان و رجوع گسترده محققان به آن، ايجاب مي‌كند نقاط مثبت و مبهم اين ديدگاه به‌طور دقيق تبيين شود. تحليل اين ديدگاه نشان مي‌دهد ركن اصلي استدلال علامه طباطبايي ظهور »ابتر « در معناي »فرد بدون نسل « است و با توجه به همين نكته، روايات سبب نزول را تقويت و ساير احتمال‌ها را نفي مي‌كند. توجه به صدر و ذيل سوره، توجه به واقعيت خارجي در مصداق‌شناسي »كوثر « و ... جزء نكات مثبت اين ديدگاه است؛ اما عدم توجه به واقعيت خارجي در مورد بدون نسل شدن شماتت‌كنندگان پيامبراكرم ص، عدم قدرت دفع احتمال‌هاي رقيب و ... از نقاط مبهم اين ديدگاه است.