تأثير ماشك گل خوشه‌اي (Vicia villosa Roth) بر مهار علف‌هاي هرز و توليد محصول گشنيز (Coriandrum sativum L.) در كشت مخلوط

اهداف:  بررسي اثر ماشك گل‌خوشه‌اي (Vicia villosa Roth.) بر كنترل علف‌هاي هرز، عملكرد، اجزاي عملكرد و اسانس گشنيز (Coriandrum sativum L.) در كشت مخلوط از اهداف مهم اين پژوهش بودند.   موادوروش‌ها:آزمايش به‌صورت اسپيلت پلات بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سال 1397 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي مشگين شهر اجرا شد. اثر علف‌هاي هرز به‌عنوان عامل اصلي در دو سطح كنترل علف‌هاي هرز و عدم كنترل علف‌هاي هرز و الگوهاي مختلف كاشت در 7 سطح كشت خالص گشنيز، كشت خالص ماشك گل‌خوشه‌اي، كشت مخلوط گشنيز و ماشك گل‌خوشه‌اي (1:1) با فاصله هاي مختلف بوته‌ها روي رديف‌هاي ماشك گل‌خوشه‌اي شامل: 5 (A)، 7.5 (B)، 10 (C)، 12.5 (D) و 15 (E) سانتي‌متر به‌عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شد.   يافته‌ها: بيشترين تعداد ساقه‌هاي فرعي و درصد اسانس (0.29 درصد) در مخلوط E، تعداد چتر دربوته در همه تيمارهاي مخلوط، تعداد دانه در چتر در تيمارهاي C و D به‌دست آمد. بيشترين عملكرد بيولوژيكي (3013 كيلوگرم در هكتار) و عملكرد دانه (689.2 كيلوگرم در هكتار) در كشت‌هاي خالص با كنترل علف‌هرز و بيشترين عملكرد اسانس در كشت خالص (1.85 كيلوگرم در هكتار) و كشت مخلوط گشنيز و ماشك گل خوشه اي با فاصله كشت 15 سانتي‌متر (1.86 كيلوگرم در هكتار) در شرايط كنترل علف‌هاي ‌هرز به دست آمد. كمترين زيست توده علف‌هاي هرز (151.5 گرم در مترمربع) در كشت مخلوط با فاصله كاشت 5 سانتي متري ماشك گل خوشه اي بدون تفاوت معني‌دار با فاصله هاي كاشت 7.5 و 10 سانتي متري ماشك گل خوشه اي ثبت شد. نسبت برابري زمين (LER) بر اساس عملكرد بيولوژيكي در همه تيمارهاي مخلوط بزرگتر از يك بود و بيانگر برتري كشت مخلوط نسبت به تك كشتي هر يك از دو گياه در تيمارهاي مورد بررسي بود.   نتيجه‌گيري: به‌طور كلي، براي دستيابي به عملكرد بيشتر اسانس گشنيز در كشت مخلوط با ماشك گل‌خوشه‌اي، فاصله رديف‌‌هاي كاشت 15 سانتي‌متر ماشك در شرايط كنترل علف هرز و فاصله كاشت 5 سانتي‌متر ماشك بدون كنترل علف هرز مناسب مي‌باشند. براي كنترل بيشتر بر علف‌هاي هرز، فواصل كاشت 5، 7.5 و 10 سانتي‌متري ماشك گل‌خوشه‌اي در كشت مخلوط با گشنيز مؤثر خواهند بود.