عنوان مقاله :
بررسي همبستگي بارشهاي پاييزه حوضههاي آبريز ايران با نمايههاي دورپيوندي
عنوان به زبان ديگر :
Investigating the relationship between climate Teleconnection Indices and Autumnal Rainfall in Iran Watersheds
پديد آورندگان :
هلالي، جليل دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي آبياري و آباداني، كرج، ايران , پيشداد، الهام دانشگاه خوارزمي - دانشكده جغرافيا - گروه اقليم‌شناسي، تهران، ايران , علي دادي، معصومه دانشگاه خوارزمي - دانشكده جغرافيا - گروه اقليم‌شناسي، تهران، ايران , لوك زاده، صديقه شركت مديريت منابع آب ايران، تهران، ايران , اسعدي اسكويي، ابراهيم پژوهشكده هواشناسي و علوم جو، تهران، ايران , نوروز ولاشدي، رضا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - گروه مهندسي آب، ساري، ايران
كليدواژه :
نمايه هاي دورپيوندي , بارش پاييزي , حوضه هاي آبريز ايران , دماي سطح دريا
چكيده فارسي :
تغييرات بارش فصلي و سالانه تابع عوامل طبيعي و اقليمي متعددي است كه يكي از مهمترين آنها نمايه هاي دورپيوندي هستند. هدف مطالعه كنوني، ارزيابي و بررسي همبستگي نمايه هاي دورپيوندي با بارشهاي پاييزه حوضه هاي آبريز 30 گانه ايران است. به اين منظور، داده هاي بارش فصل پاييز 717 ايستگاه سينوپتيك، اقليم شناسي و بارانسنجي در يك دوره اقليمي 28 ساله (1988-2015) بدون خلأ آماري و همگن انتخاب و همبستگي آنها با هشت نمايه دورپيوندي SOI، MEI، NAO، AO، NCP، C-SST، M-SST و P-SST با هشت تاخير زماني به دست آمد، سپس معناداري آنها بررسي و در نهايت تحليل شدند. نتايج نشانگر همبستگي مثبت معنادار نمايه هاي MEI (1/29 تا 3/43 درصد ايستگاههاي حوضه هاي غربي، جنوبي، شرقي و شمال شرقي) و نمايه NAO (4/29 درصد ايستگاههاي حوضه هاي شمال غربي) بودند در حالي كه دو نمايه SOI (در 3/23 تا 7/53 ايستگاههاي حوضههاي غربي، جنوبي، شرقي و شمال شرقي) و C-SST (3/23 ايستگاههاي حوضه هاي جنوب شرقي) داراي همبستگي منفي و معنادار بودند. از نظر گام زماني مشخص شد شاخصهاي Oct-MEI (3/43 درصد ايستگاهها همبستگي مثبت) و Aug-SOI (7/53 درصد ايستگاهها همبستگي منفي) با بيشترين ايستگاههاي مورد مطالعه همبستگي معنادار داشتند. بررسي حوضهاي مشخص كرد فراواني همبستگي هاي معنادار در حوضه هاي آبريز مختلف بين 9/10 الي 36 درصد متغير است. نتايج اين پژوهش نشان ميدهد كه حدود 10 حوضه از حوضه هاي مورد مطالعه با بيش از 30 درصد نمايههاي دورپيوندي همبستگي معنادار دارند كه در هر حوضه آبريز متغير است. بنابراين، نمايه هاي دورپيوندي را با گامهاي زماني مختلف ميتوان به عنوان متغيرهاي پيشبيني كننده بارش پاييزه در حوضه هاي آبريز ايران مورد استفاده قرار داد.
چكيده لاتين :
Seasonal and annual precipitation variations are subject to numerous natural and climatic factors such as climate teleconnection indices (CTIs). The purpose of this study is to investigate the correlation between CTIs and autumnal precipitation in 30 catchments of Iran. For this purpose, autumnal precipitation data were selected from 717 synoptic, climatological and rain gauge stations over a 28-year (1988–2015) climate period, and their correlation with eight CTIs including SOI, MEI, NAO, AO, NCP, C-SST, M-SST, and P-SST were obtained in eight-time lags. Finally, their correlation significance were investigated and analyzed. The results showed a significant positive correlation between the MEI (29.1% to 43.3% of the western, southern, eastern and northeast watershed stations) and the NAO (29.4% of the northwest basin stations), While the SOI (23.3-53.7 stations of the western, southern, eastern and northeast watersheds) and C-SST (23.3 of the southeast watershed stations) had significant negative correlation. In terms of the time step, it was found that the Oct-MEI (43.3% of the stations had a positive correlation) and Aug-SOI (53.7% of the stations had a negative correlation) had a significant correlation with most of the studied stations. From the watershed point of view, it was found that the frequency of significant correlations in different catchments varied between 10.9 and 36%. The results of this study show that about 10 watersheds have a significant correlation with more than 30% of CTIs which changes in each watershed. Consequently, the CTIs with different time steps can be used as predictor variables for autumn precipitation in Iran watersheds.
عنوان نشريه :
تحقيقات آب و خاك ايران
