توسعه يك مدل بهينه سازي رياضي جهت موازنه سود، زمان و ريسك در زمان‌بندي پروژه

Developing of a mathematical optimization model with profit, time and risk trade-off in project scheduling

امروزه حسابداري پروژه يكي از اركان مهم سازمان‌ها در جهت انتخاب پروژه‌هاي سودآور و اجراي آن‌ها با مناسب‌ترين بودجه در زمان مقرر است. به‌طورمعمول بعد از انتخاب پروژه مناسب با استفاده از مديريت پرتفوليو، مهم‌ترين بخش‌ پروژه، رضايتمندي مشتريان از برنامه‌ريزي بر مبناي افق زماني پروژه است. زماني كه كارفرما (مشتري) از پيمانكار تقاضا دارد مدت‌زمان پروژه كوتاه‌تر شود، اين تقاضا پيامدهاي متفاوتي بر روي كيفيت و سود پروژه خواهد گذاشت. در اين تحقيق براي حداكثر كردن سود پروژه‌، حداكثر تأخير در تحويل پروژه مي‌بايست حداقل گردد و پروژه‌ در زمان از پيش تعيين‌شده به مشتري تحويل داده شود و همچنين با تقاضاي كاهش زمان اتمام پروژه نسبت به برنامه‌ريزي اوليه، ريسك مي‌تواند افزايش يابد كه منجر به كاهش سود مي‌گردد، در اين راستا اهميت مديريت حسابداري و مديريت پروژه در كنار هم براي رسيدن به اهداف سازمان به‌خوبي درك مي‌گردد. براي حل مسئله رياضي در ابعاد كوچك از روش اپسيلون محدوديت و در ابعاد بزرگ‌تر از روش الگوريتم فرا ابتكاري تركيبي ژنتيك- ازدحام ذرات استفاده‌شده است. نتايج حاصل از حل مسئله نشان داد كه با كاهش تأخير در پروژه هم كارفرما و هم پيمانكار داراي منافع بيشتري مي‌شوند، لذا هم ريسك پروژه كاهش‌يافته و هم‌سود پروژه افزايش مي‌يابد و پروژه نيز در زمان پيش‌بيني‌شده انجام خواهد شد. اما در صورت تعجيل در زمان كل پروژه به ضرر هردو است، زيرا سود پروژه كاهش و ريسك نيز افزايش خواهد يافت.

Nowadays project accounting is one of the key pillars of organizations in selecting profitable projects and executing them with the most appropriate budget in due time. Generally, after selecting the right project using portfolio management, the most important part of the project is customer satisfaction with project time horizon planning. When the client requests the contractor to shorten the project duration, this will have different consequences on the quality and profitability of the project. In this research, to maximize project profit, the maximum delay in project delivery should be minimized and the project delivered to the customer in a predetermined time, and may also increase the risk by reducing demand for project completion time compared to early planning, leading to reduced costs. In this regard, the importance of accounting management and project management together in achieving the goals of the organization is well understood. The Epsilon constraint method is used to solve the mathematical problem in the small dimensions and in the larger dimensions it is used the Genetic Hybrid Particle Swarm Algorithm. The results of problem solving showed that by reducing the delay in the project both the employer and the contractor have more benefits, so both the project risk is reduced and the project profitability is increased and the project will be done at the predicted time. But both of them are at a disadvantage when it comes to the project, as project profits decrease and risks increase.