رويان‌زايي بدني گياه دارويي سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench)

Somatic embryogenesis of medicinal plant of purple cone flower (Echinacea purpurea (L.) Moench)

سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench) يك گونه گياهي با ارزش دارويي بالا مي­باشد. به­منظور بهينه­ سازي پروتكل رويان­زايي بدني ريزنمونه­ هاي برگي گياه سرخارگل از 18 تيمار تركيبي شامل تنظيم كننده­هاي رشد شامل بنزيل آدنين (BA) در سه سطح (3، 4، 5 ميلي­گرم در ليتر)، نفتالين استيك اسيد (NAA) در سه سطح (1/0، 2/0 و 5/0 ميلي­گرم در ليتر)، همراه و يا بدون يك گرم در ليتر زغال فعال، 50 ميلي­ليتر در ليتر شيره­ نارگيل و 50 ميلي­گرم در ليتر كازئين­ هيدروليزات در محيط كشت MS استفاده شد. داده‌هاي بدست‌آمده در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار مورد تجزيه واريانس قرار گرفتند و مقايسه ميانگين تيمارها به روش توكي انجام شد. نتايج نشان داد كه رويان­زايي با توليد كالوس به ­صورت غيرمستقيم اتفاق افتاد. كالوس­ هاي رويان­زا به رنگ سبز تيره، منسجم و با رشد سريع­تر بودند. بيشترين رويان­زايي كالوس ­ها (100 درصد) و نيز باززايي رويان در تيمارهاي تركيب BA و NAA همراه با زغال فعال، شيره نارگيل و كازئين هيدروليزات حاصل شد. در حالي­كه تيمارهاي تنظيم‌كننده رشد فاقد شيره نارگيل و كازئين هيدروليزات موفق به توليد رويان بدني نشدند. بيشترين ميزان توليد شاخساره (3/43 عدد) در تيمار تركيبي 3 ميلي­گرم در ليتر BA+1/0 ميلي­گرم در ليتر NAA+1 ميلي­گرم در ليتر زغال ­فعال+50 ميلي­ليتر در ليتر شيره نارگيل+50 ميلي­گرم در ليتر كازئين‌هيدروليزات مشاهده شد. به­طوركلي براي رويان­ زايي بدني سرخارگل، استفاده از سطوح بالاي BA و مقادير اندك NAA به همراه شيره ­نارگيل و كازئين‌ هيدروليزات توصيه مي ­گردد.

Purple coneflower (Echinacea purpurea (L.) Moench) is a plant species of high medical value. Somatic embryogenesis is considered to be the most efficient micropropagation technique. Considering the importance of this plant, the current study has been performed with the aim of optimizing somatic embryogenic of that. Embryogenic callus induction and embryogenesis were investigated using different concentrations of plant growth regulations including Benzyl adenine (BA) in three levels (3, 4 and 5 mg/l), Naphtalene Acetic Acid (NAA) at three levels (0.1, 0.2 and 0.5 mg/l) with or without 1 g/l active charchoal, 50 ml/l coconut milkand 50 mg/l casein hydrolysate in leaf explants in MS culture medium in a completely randomized design with three replications. Induction of embryogenesis occurred indirectly with callus formation. Embryogenic calli were dark green, coherent with faster growth. The highest percentage of embryogenic callus (100 %) and also regeneration of callus (plantlents) were obtained in combination of BA and NAA with active charcoal, coconut milk and casein hydrolysate treatmens. Whereas the combination treatments of plant growth regulators without coconut milk and casein hydrolysate failed to produce somatic embryos. The maximum number of shoots (43.3 shoots) was observed in 3 mg/l BA + 0.1 mg/l NAA + 1 mg/l activate charcoal + 50 ml/l coconut milk + 50 mg/l casein hydrolysate treatment.