اثر جرم مالي چك برگشتي بر ريسك اعتباري بانك‌ها و رشد اقتصادي با تأكيد بر شاخص اجراي قانون: رويكرد پنل استاني

he Impacts of Bounced Checks on Economic Growth Through the Banking Credit Risk Channel Emphasis on Enforcement of Laws: Provincial Panel Approach

پژوهش حاضر با برآورد يك سيستم معادلات همزمان، به بررسي ارتباط چك هاي برگشتي با رشد اقتصادي از كانال ريسك‌ اعتباري بانك‌ها، با استفاده از داده هاي تركيبي 31 استان ايران در بازه زماني 1390 تا 1394 مي پردازد. در اين راستا، ابتدا عوامل مؤثر بر شاخص چك هاي برگشتي بررسي شده و سپس رابطه چك هاي برگشتي با مطالبات غيرجاري بانك‌ها و همچنين رابطه متغير اخير با تسهيلات اعطايي بانك‌ها و در نهايت رابطه تسهيلات اعطايي بانك‌ها با رشد اقتصادي برآورد مي‌گردد. نتايچ نشان مي دهد كه نسبت چك هاي برگشتي به GDP تابعي مستقيم از شاخص قيمت ها و معكوس از انحراف توليد از روند است به طوري كه در شرايط ركود و تورم با كاهش امكان بازپرداخت بدهي ها، چك هاي برگشتي افزايش مي يابد. همچنين با بهبود شاخص اجراي قانون در راستاي توسعه نظام حقوقي و قضايي كشور، تعداد پرونده‌ چك‌هاي برگشتي در مقياس فعاليت هاي اقتصادي كشور كاهش مي‌يابد. از سوي ديگر افزايش تعداد چك هاي برگشتي، با فرض ثابت بودن متغيرهاي كنترل، منجر به افزايش مطالبات غيرجاري بانكها به مانده تسهيلات شده و ريسك اعتباري بانك‌ها را مي‌افزايد. نتايج حاكي از اثر منفي متغير مطالبات غيرجاري بانك ها بر قدرت وام دهي بانكها است. بررسي اثر تسهيلات بانكي بر رشد اقتصادي از كانال بهره وري نشان مي دهد كه رابطه رشد اقتصادي با اعطاي تسهيلات بانكي مثبت و معنادار است. بنابراين در اقتصاد ايران افزايش چك هاي برگشتي، از كانال كاهش قدرت وام دهي و تسهيلات بانك ها، بر رشد اقتصادي داراي اثر منفي است.

This study investigates the relation between bounced checks and economic growth through the banking credit risk channel by estimation of a simultaneous equation system with panel data for 31 Iranian provinces covers the years from 2011 to 2015. For this purpose, after identifying determinants of the bounced checks, the relations of this variable with the non-performing loans, banking loans and economic growth are evaluated. The results confirm the positive relationship between the bounced checks to GDP ratio and the prices index, whereas the impacts of output deviation from trend and the index of enforcement of laws on the bounced checks are negative. In times of stagflation, with the decreasing possibility of defaults, the bounced checks tend to grow. Also, with the development of legal and judicial system in the country with a view to boosting institutional and governance quality, the number of bounced checks decreases on the scale of economic activities. On the other hand, the number of bounced checks after fixing the control variables will lead to an increase of non-performing loans and the bank credit risk. Meanwhile the impact of bank loans on economic growth through the productivity channel is meaningful and positive. Therefore, in the Iranian economy the increase of bounced checks through the channel of bank loaning power will have a negative influence on economic growth.