تاثير واردات برنج بر روي رفاه مصرف‌كننده داخلي با استفاده از نظام تقاضاي معكوس

The impact of rice imports on domestic consumer welfare using the inverse demand system

برنج دومين محصول استراتژيك بعد از گندم و از پرمصرف‌ترين محصول غذايي در كشور محسوب مي‌شود. رشد جمعيت، مصرف و تقاضاي روزافزون، نوسانات قيمت و اثرات رفاهي ناشي از تغييرات مقدار و قيمت برنج لزوم توجه و برنامه‌ريزي و آينده‌نگري سياست‌گذاران و نظام برنامه‌ريزي كشور را مي‌طلبد. در اين تحقيق در چارچوب سيستم تقاضاي معكوس انواع برنج (برنج خارجي 1 و 2 و نيز چهار نوع برنج داخلي) با استفاده از داده هاي مقطعي مربوط به ميزان مصرف و مخارج خانوارهاي شهري طي سال‌هاي 1396- 1392 به روش رگرسيون به ظاهر نامرتبط (SURE) برآورد گرديد و از ميان 4 نظام تقاضاي معكوسIADIS و IROT و INBR و ICBS تنها سيستم تقاضاي معكوس IADIS با داده‌هاي روش تحقيق سازگار بوده و باتوجه به نتايج حاصل از آماره نسبت درست‌نمايي به سه مدل ديگر برتري دارد. براي بررسي اثرات رفاهي چهار سناريو تعريف و با استخراج اثرات جبراني و معادل و تغييرات توأم مشخص گرديد باتوجه به سهم بيش از 60 درصدي برنج خارجي درجه 1 و برنج خارجي درجه 2 در سهم مخارجي خانوارهاي شهري تغيير در مقدار مصرف اين نوع از برنج¬ها در مقايسه با برنج داخلي مي‌تواند تأثير قابل‌توجه‌تري بر رفاه خانوارها داشته باشد. نتايج تغيير مقادير انواع برنج بر روي قيمت آنها در قالب سناريوهاي مختلف نشان داد كه اگر مقادير مصرف برنج وارادتي كاهش يابد قيمت اين برنج افزايش خواهد يافت. وليكن ميزان تغيير قيمت براي انواع برنج يكسان نبوده و شدت آن به كشش مقداري و مقياس هريك بستگي دارد. از طرفي تقاضا براي انواع برنج در آينده به دلايل مختلف از جمله رشد جمعيت افزايش خواهد يافت، كه اگر اين افزايش تقاضا با افزايش مقدار در بازار همراه نباشد باعث افزايش قيمت انواع برنج خواهد شد.

Rice is the second strategic product after wheat and one of the most widely consumed food products in the country. Population growth, consumption and growing demand, price fluctuations and welfare effects due to changes in the amount and price of rice require the attention and planning and foresight of policymakers and the countrychr('39')s planning system. In this study, in the framework of inverse demand system, rice types (foreign rice 1 and 2 as well as four types of domestic rice) using cross-sectional data related to consumption and expenditure of urban households during the years 96-1392 were estimated by seemingly unrelated regression estimation (SURE) method. an‎d from 4 systems of reverse demand IADIS, IROT, INBR and ICBS Only the inverse demand system IADIS It is compatible with the data of the research method and according to the results of the statistics, the correlation ratio is superior to the other three models In order to study the welfare effects, four scenarios were defined and by compensating the compensatory and equilibrium effects and combined changes were determined. Due to the share of more than 60% of first grade foreign rice and second grade foreign rice in the expenditure share of urban households, a change in the amount of consumption of this type of rice compared to domestic rice can have a more significant impact on household welfare. The results of changing the values of different types of rice on their prices in the form of different scenarios showed that if the consumption values of imported rice decrease, the price of this rice will increase. However, the rate of price change for different types of rice is not the same, and its intensity depends on the amount of traction and the scale of each. On the other hand, the demand for different types of rice will increase in the future for various reasons, including population growth, which if this increase in demand is not accompanied by an increase in market value, will increase the price of various types of rice.