پديد آورندگان :
معصومي، جواد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه حسابداري، تهران، ايران , نيكومرام، هاشم دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه حسابداري، تهران، ايران , طالب نيا، قدرت الله دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه حسابداري، تهران، ايران
چكيده فارسي :
هدف از پژوهش حاضر، بررسي كشف تقلب صورت‌هاي مالي با استفاده از تكنيك قضاوت به روش AHP مي‌باشد. ابعاد مثلث تقلب مورد بررسي شامل ويژگي‌هاي فشار، فرصت و توجيه، و 32 عامل مؤثر بر كشف تقلب بر اساس يافته‌هاي ناشي از پژوهش‌هاي گذشته در اين حوزه و همچنين بيانيه‌ي استانداردهاي حسابرسي مي‌باشند. جامعه‌ي آماري پژوهش شامل حسابرسان ارشد، سرپرستان، سرپرستان ارشد، مدير حسابرسي و شريك مؤسسه‌ي حسابرسي شاغل در مؤسسه‌هاي حسابرسي عضو جامعه‌ي حسابداران رسمي ايران مي‌باشد. روش پژوهش از نظر هدف كاربردي و بر حسب روش پژوهش توصيفي - پيمايشي است و ابزار پژوهش پرسشنامه بر اساس نظر خبرگان بوده و نرخ سازگاري محاسبه شده براي هر معيار كلي كم‌تر از 01/0 مي‌باشد. از زيرمعيارهاي اصلي شناسايي شده بعد فشار، احتمال بالاي ورشكستگي به‌عنوان اولين عامل و اظهارنظر در رابطه با تداوم فعاليت اساسي و حداقل دو سال متوالي جريان نقد منفي عمليات به ترتيب اولويت‌هاي دوم و سوم مؤثر بر تقلب در صورت‌هاي مالي رتبه‌بندي گرديد. در بين بعد فرصت؛ درصد خريد از اشخاص وابسته، داراي اولويت اول، فروش-هاي خارجي اولويت دوم، شركت خانوادگي اولويت سوم را به خود اختصاص داده است. در نهايت از بعد توجيه، دستكاري سود داراي اولويت اول و تغييرات در مدير عامل داراي اولويت دوم شناسايي و رتبه‌بندي گرديدند. بر اين اساس، نتايج پژوهش نشان مي‌دهد بعد فشار اولويت اول، فرصت دومين عامل و توجيه به‌عنوان سومين عامل مؤثر بر كشف تقلب رتبه‌بندي مي‌شوند.
چكيده لاتين :
The objective of this study is to examine fraud detection of financial statements using the judgment technique based on the Analytic Hierarchy Process (AHP). The dimensions of the fraud triangle include the features of pressure, opportunity, and rationalization, and the 32 sub factors are considered, based on the findings from prior studies in this subject field and also the Statement on Auditing Standards for the continuous assessment of fraud detection. The population of the study comprised of senior auditors, supervisors, senior supervisors, audit manager and partner of the audit institute employed in audit institutes member of the Iranian association of certified public accountants (IACPA). The research is categorized as practical in terms of descriptive - survey methods. The questionnaire is based on experts’ questionnaires and the calculated compatibility rate for each general criterion is less than 0.01. Three fraud factors, inclodeng ‘‘the higher probability of bankruptcy”, ‘‘going concern opinion”, and ‘‘at least two annual negative cash flows from operations”, are in the pressure dimension, respectively. Three fraud factors, comprising ‘‘percentage of purchases related party transaction”, ‘‘percentage of foreign sales”, and ‘‘family firms”, are in the opportunity dimension, as well. Finally, two fraud factors, incloding ‘‘Earning manipulation”, and ‘‘CEO turnover frequency”, are in order in the rationalization dimension. The result, however, shows that first priority pressure, opportunity, second factor and rationalization are ranked as the third effective factor on the detection of fraud.
