بررسي جامعه شناختي تعيين گرهاي عادي شدن سوء رفتارهاي پژوهشي

Sociological Study of the Determinants of Normalization of Research Misbehavior

در عصر حاضر، ترويج صداقت و اخلاق دانشگاهي و مقابله با سوء رفتارهاي پژوهشي چون سرقت علمي، جعل و تحريف يافته­ها به بخش مهمي از مأموريت­ هاي دانشگاه ­ها تبديل شده است، چرا كه در ميدان علمي، عادي شدن سوء رفتارهاي پژوهشي به صداقت و شرافت علمي، پيوند علم، جامعه، صنعت و اعتبار مؤسسات علمي لطمه مي­ زند. بر اين اساس، هدف اصلي پژوهش حاضر مطالعه­ تعيين­ گرهاي عادي شدن سوء رفتارهاي پژوهشي و روش پژوهش از نظر هدف كاربردي و از منظر گردآوري داده­ ها پيمايشي بود. جامعه­ آماري كليه­ دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه تبريز به تعداد 6651 نفر بودند كه از اين تعداد 729 نفر از طريق فرمول كوكران به روش نمونه­ گيري طبقه ­اي به ­عنوان نمونه انتخاب شدند. براي گردآوري داده ­ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. يافته ­هاي پژوهش نشان داد كه ميانگين درصدي (88/59) عادي شدن سوء رفتارهاي پژوهشي بالاتر از مقدار متوسط است. نتايج تحليل رگرسيوني به روش گام به گام نشان داد كه متغيرهاي وارد شده در مدل؛ يعني فشار اجتماعي، نظارت دانشگاهي و نظارت از سوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري درمجموع، توانستند 18/0 درصد تغييرات سازه عادي شدن سوء رفتارهاي پژوهشي را تبيين كنند. با مقايسه­ ضرايب بتاها مي­ توان گفت كه سازه­ فشار اجتماعي با ضريب بتاي 39 بيشترين تأثير را در عادي شدن سوء رفتارهاي پژوهشي دانشجويان منتخب در نمونه داشته است.

Nowadays, promoting academic loyalty and ethics and coping with research misbehavior, including plagiarism, forgery and misrepresentation have become an important part of the university mission, since the normalization of research misconduct undermines the integrity and loyalty of science, the link between science, society, industry, and damages the reputation of scientific institutions. Accordingly, the main target of the present study was to study the determinants of research misbehavior normalization among the postgraduate students of Tabriz University. The research method is applied in terms of purpose and is a survey in terms of data collection. The statistical population of the study consisted of 6651 postgraduate students of Tabriz University, of whom 729 students were selected through stratified random sampling method and Cochran formula. In this study, a questionnaire was used for data collection. The findings of the present study showed that the level of research misbehavior normalization was higher than the average (59.88). The results of the stepwise regression analysis showed that the variables included in the model, namely social pressure, academic and the Ministry of Science Research and Technology supervision were able to explain 0.18% of the variance in the normalization of research misbehavior. By comparing the beta coefficients, it can be said that social pressure (B=39) has the strongest influence on the normalization of research misbehavior among the selected students.