تاثير چيدمان پوشش گياهي و اندركنش كانال اصلي و سيلابدشت بر تغييرات ضريب انتشار طولي در كانال هاي مركب

Effects of Vegetation Arrangement and Floodplain-main Channel Interaction on the Longitudinal Dispersion Coefficient in Compound Channels

عوامل زيادي در فرآيند انتقال آلاينده ها در رودخانه ها تاثيرگذار هستند. از بين اين پارامترها، پوشش گياهي كمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. به دليل شرايط مناسب در سيلابدشت ها از جمله رطوبت كافي و رسوبات حاصلخيز، امكان توسعه و رشد انواع مختلفي از پوشش هاي گياهي در اين مناطق وجود دارد كه با توجه به نوع پوشش، اثرگذاري آن ها بر انتقال جرم متفاوت است. در اين پژوهش به بررسي آزمايشگاهي تاثير عمق جريان، چيدمان پوشش گياهي و همچنين اندركنش جريان بين كانال اصلي و سيلابدشت بر ضريب انتشار طولي، K، در يك كانال مركب پرداخته شده است. نتايج حاكي از آن است كه مقدار ضريب K در كانال اصلي از مقدار مربوطه روي سيلابدشت بزرگتر است. به طور كلي، با افزايش عمق نسبي از 15/0 به 35/0، ضريب انتشار طولي نيز روند افزايشي را دنبال مي كند. همچنين، اندركنش جريان بين كانال اصلي و سيلابدشت، ضريب انتشار طولي را در حالت بدون پوشش گياهي تا 30% و در حالت با پوشش گياهي تا 88% افزايش مي دهد كه آناليزهاي آماري نيز حاكي از معني دار بودن اين تفاوت هاست. همچنين تاثير چيدمان پوشش گياهي بر ضريب انتشار طولي در سيلابدشت و كانال اصلي معني دار است. مقدار پارامتر K /U*iHi در چيدمان يك در ميان نسبت به چيدمان رديفي بيشتر است.

Several factors affecting pollutant transport in rivers. Among those, vegetation is less studied by researchers. Due to the appropriate conditions in floodplains, such as adequate moisture and fertile sediments, it is possible to develop and grow different types of vegetation in these areas. Depending on the type of vegetation, their effect on the flow and subsequently on mass transfer is different. In this paper, the effects of flow depth, vegetation arrangement, and the interaction between the floodplain and the main channel on the longitudinal dispersion coefficient, K, in a compound channel has been studied. The results show that K is greater in the main channel rather than the floodplain. In addition, the interaction of the main channel and floodplain increases the K values up to 30 and 88% for non-vegetated and vegetated conditions, respectively, which are statistically significant. Similarly, the effect of vegetation arrangement on the K values are statistically significant, and K /U*iHi is greater for the staggered arrangement rather than tandem arrangement.