بررسي آلودگي دو سبزي ترب و جعفري به باكتري‌هاي مقاوم به آنتي‌بيوتيك- مطالعه موردي استان گيلان

Investigation of Radish and Parsley Vegetables Contamination to Antibiotic Resistant Bacteria - A Case Study, Guilan Province

كاربرد كود دامي در سبزي كاري ها و آبياري آن ها با فاضلاب مي تواند مايه رسيدن آنتي بيوتيك ها و باكتري هاي پايدار در برابر آن ها به خاك شود كه در پي آن سبزي هاي خوراكي به آن ها آلوده مي شوند. هدف اين پژوهش بررسي باكتري هاي پايدار در برابر آنتي بيوتيك در دو سبزي ترب و جعفري و خاك زير كشت آن ها بود. سه كشت زار سبزي كاري در شهرهاي پيربازار، چابكسر و فومن استان گيلان گزينش شدند. از سبزي ها و خاك در سه تكرار نمونه برداري شد. شمار باكتري هاي هتروتروف و كلي فرم آن ها پس از ساخت سري رقت، به ترتيب در محيط هاي كشت NA و EMB كه داراي µg/mL 100 از هر يك از آنتي بيوتيك هاي تري متوپريم، جنتاماسين، سفالكسين و سيپروفلوكساسين بود، شمارش گرديد. شناسه پايداري باكتري ها به هر آنتي بيوتيك، از تقسيم شمار كلوني ها در پتري داراي آن آنتي بيوتيك بر شمار كلوني ها در پتري گواه (بدون آن) برآورد شد. داده ها در قالب طرح كرت هاي دوبار خرد شده آناليز شدند. تيمارها شامل جايگاه نمونه برداري (در سه سطح) به عنوان كرت اصلي، گونه سبزي (در دو سطح) به عنوان كرت فرعي و گونه آنتي بيوتيك (در 4 سطح) كرت فرعي-فرعي بودند. پيامد گونه آنتي بيوتيك بر شناسه پايداري آنتي بيوتيكي باكتري هاي سبزي ها و خاك معني دار بود (05/0>p) اما پيامد جايگاه نمونه برداري و گونه كشت سبزي (ترب و جعفري) به ترتيب تنها بر شناسه پايداري آنتي بيوتيكي باكتري هاي هتروتروف و كلي فرم سبزي ها معني دار شدند (01/0>p). در جايگاه چابكسر 29 درصد باكتري هاي هتروتروف سبزي ها و 42 درصد كلي فرم هاي خاك به جنتامايسين پايدار بودند. بالاترين اندازه شناسه پايداري آنتي بيوتيكي كلي فرم ها (38 درصد) در سبزي ترب و در برابر جنتامايسين به دست آمد. روي هم رفته باكتري هاي قابل كشت سبزي ها در جايگاه چابكسر داراي شناسه پايداري به آنتي بيوتيك بالاتري بودند و كاربرد تازه خوري سبزي هاي كشت شده در اين جايگاه پيشنهاد نمي شود.

Manure application and irrigation practice with wastewaters in olericulture may introduce antibiotics and antibiotic resistant bacteria to soil which may contaminate edible vegatables. The aim of this study was to investigate the antibiotic resistant bacteria isolated from radish (Raphanus sativu) and parsley (Petroselinum crispum L.) and their cultivated soils. Three vegetable farms were selected in Pirbazar, Chaboksar and Fouman areas in Guilan province. Samples were taken from vegetables and soils at three replications. After making serial dilution, their heterotrophic and coliform bacteria number were determined on NA and EMB agar media respectively, containing 100 µg/mL antibiotic. Four antibiotics including cephalexin, ciprofloxacin, gentamicin and trimethoprim were tested. Antibiotic resistant index (ARI) was calculated by dividing bacteria colony numbers on each antibiotic contained medium to control (medium without antibiotic). Data were analyzed as split-split plot design with three locations as main plot sector, two olericulture fields as sub-plot and four antibiotics as sub-sub plot factor. The effect of antibiotic was significant on the vegetable and soil bacteria ARI (p<0.05). But the effect of sampling area and farm (radish and parsley farms) were significant only on the heterotrophic and coliform bacteria ARI, respectively (p <0.01). In Chaboksar area, 29% of vegetable's heterotrophic bacteria and 42% of soil coliforms were resistant to gentamicin. The highest coliform ARI (38%) was obtained in radish and was to gentamicin. Overall, culturable bacteria from vegetables of Chaboksar area had higher antibiotic resistance index and eating fresh vegetables cultivated in this area is not recommended.