دولت رفاه و دوگانه‌ي سوسيال‌دمكراسي ـ ليبرال‌دمكراسي

Welfare State, and the Binary of Social Democracy/Liberal Democracy

در دوره‌ي مدرنيته‌ي متاخر و بويژه در فاصلۀ ميان جنگ جهاني اول و اضمحلال نظام كمونيستي، مهمترين شكاف فعال در نظام حزبي كشورهاي دمكراتيك، دوگانۀ چپ و راست بوده است. غالباً بزرگترين دو حزب رقيب، فارغ از نام‌هاي متفاوت، دو گرايش سوسيال‌دمكراسي و ليبرال‌دمكراسي را نمايندگي مي‌كرده‌اند. دعواي اين دو جريان بيشتر حول محور اخلاقي و كاركردي بودن يا نبودن اصل وجود دولت رفاه بوده است. پرسش اين است كه آيا فصل مشترك وضعيت كشورهاي دمكراتيك در قرن بيست و يكم (پساكمونيسم) از منظر سازوكار نظام اجتماعي و اقتصادي به نظام ترجيحاتي نزديكتر است كه ليبرال‌دمكراسي ناميده مي‌شود يا به آني كه ذيل عنوان سوسيال‌دمكراسي قرار مي‌گيرد؟ در پي تقويت اين ايده هستيم كه تاحدودي برخلاف قرن بيستم، اينك نگاه علمي ـ تجربي و واقعگرا به سياست و برنامه‌ريزي اجتماعي، همگرايي اين دو جريان را در قالب عملگرايي افزوده است و اختلافات سنتي نظري و ايدئولوژيك آنان به‌رغم بقا در سپهر تبليغات، كارآمدي و جديت خود را فرو نهاده است. تعارض ماليات / حمايت از يك شكاف ايدئولوژيك به موضوعي براي يك كارشناسي محدود و موقت همگرايي مي‌كند. اصل دولت رفاه مساله نيست، حد آن مورد بحث است و اختلاف در نظر هم در اين مورد در قالب نوعي عملگرايي رو به كاهش است.

In recent modernity era, especially between big war and the annihilation of communism, the most important political division in democratic countries has been the duality of Right/Left. Often the two biggest rival parties, apart from their different names, have been representing two tendencies, the social democracy and the liberal democracy. The main difference between these two positions has been about functionality and ethicality of welfare state. Our question in this article is the following: From the point view of social and economic mechanism, the intersection of democratic countries is closer to system of preferences of social democracy or liberal democracy? It is to corroboration that, somewhat contrary to the twentieth century, a scientific-experimental and realistic approach to the social planning makes these two positions convergent in a pragmatist framework, and, despite of a propagandist atmosphere of challenge, their theoretical and ideological differences are leaving their seriousness and functionality. The conflict of Tax versus services is transferring from an ideological and ethical principle to a subject for a limited and temporary examination among a group of experts. The existence of welfare state is no more a problem, it is its ranges and limitations which is a subject of discussion and decision. Even the domain of disagreement here is to reduce.