تاثير باكتري هاي محرك رشد گياه جداسازي شده از ديم زارها بر فسفر قابل جذب و برخي از صفات فيزيولوژيك و رشدي گياه گندم در تنش كم آب

The Effect of Plant Growth Promoting Rhizobacteria Isolated from Dryland Farming on Available Phosphorus and Some Physiological and Growth Traits of Wheat under Water-Deficit Stress

تنش هاي كم آبي، شوري و عدم تغذيه بهينه عناصر غذايي به خصوص فسفر ازجمله چالش هاي مهم براي توليد گندم در ديم زارهاي ايران مي باشد. اين پژوهش با هدف بررسي تاثير سه سويه باكتري محرك رشد گياه بر فسفر قابل دسترس خاك و نيز برخي از صفات فيزيولوژيك و رشدي گياه گندم انجام شد. براي اين منظور آزمايش گلداني به صورت فاكتوريل سه عامله شامل تنش كم آبي در دو سطح، مصرف كود فسفره در 6 سطح و سويه هاي باكترهايي محرك رشد گياه در 4 سطح و در قالب طرح پايه كاملا تصادفي با سه تكرار در مدت 125 روز اجرا شد. نتايج نشان داد كه در تنش كم آبي 55 درصد ظرفيت زراعي (FC) و بدون استفاده از كود فسفره، تيمار باكتري Staphylococcus succinus نسبت به شاهد به ترتيب باعث افزايش 2/4، 4/9، 2/7 برابري فسفر قابل دسترس، جذب فسفر ريشه و دانه شد. در تيمار رطوبتي 80 درصد FC و بدون استفاده از كود فسفره، تيمار هاي S. succinus، Bacillus safensis و B. pumilus نسبت به شاهد به ترتيب باعث افزايش 6/1، 6/1 و 6/1 برابري فسفر قابل دسترس، 3/1، 3/1 و 2/9 برابري جذب فسفر ريشه و 2/2، 2/4، 2/2 برابري جذب فسفر دانه شد. بيشترين ميزان وزن خشك ريشه، اندام هوايي و دانه به ترتيب با مقادير 5/3، 18/2 و 4/6 گرم بر گلدان در تيمار حداكثري كود فسفره (F4) به دست آمد. در تنش كم آبي 55 درصد FC، تيمار باكتري S. succinus نسبت به شاهد به ترتيب 8، 31/9، 20/4 و 25/5 درصد ميزان پرولين، وزن خشك ريشه، وزن خشك دانه و جذب فسفر اندام هوايي گياه را افزايش داد. در كل استفاده از S. succinus strain R12N2 براي افزايش توليد گندم در ديم زارها مناسب به نظر مي رسد.

Soil moisture is a determining parameter in many complex environmental processes and plays a decisive role in the occurrence of agricultural drought. For this purpose, in this study, using soil moisture data estimated by DSSAT model and Fifth Climate Change Report data, agricultural drought was determined by soil moisture deficiency index for future periods of (2015-2045) and (2045-2075) and they were compared with baseline period (1975-2005). The climatic data were estimated using GCM models and two emission scenarios RCP4.5 and RCP8.5 and they were scaled using LARS-WG model and entered into DSSAT model. Finally, using soil moisture data of 30 and 60 cm depths, agricultural drought was evaluated using SMDI index. Climate change results showed that the minimum and maximum temperature and precipitation will increase in the next period compared to the baseline period, and the RCP8.5 scenario estimated a higher temperature and lower precipitation than the RCP4.5 scenario. Weekly soil moisture decreased for future periods compared to the baseline and soil moisture values in RCP4.5 scenario were higher than the ones in RCP8.5 scenario. Also, weekly soil moisture changes at different irrigation levels in the base period are less than those in the future. Estimated values of SMDI drought index by RCP4.5 scenario at 0-30 depth in period of 2015-2045 are more negative and drought than the ones in future period 2045-2075; while the future period of 2045-2015 in RCP8.5 scenario has a better situation. The SMDI drought indices of 30-60 cm depth in both scenarios for the upcoming 2015-2045 period show lower values than the ones in 2045-2075 future period. The RCP4.5 scenario estimates a higher SMDI drought index than the RCP8.5 scenario.