پديد آورندگان :
فتحيان، حسين دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده مهندسي علوم آب - گروه هيدرولوژي و منابع آب , آخوندعلي، علي محمد دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده مهندسي علوم آب - گروه هيدرولوژي و منابع آب , شريفي، محمدرضا دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده مهندسي علوم آب - گروه هيدرولوژي و منابع آب
كليدواژه :
عدم‌قطعيت پارامترها , PMF , مدل HEC-HMS , روش شبيه‌سازي مونت كارلو
چكيده فارسي :
اطمينان و اعتبار سيل هاي حدي مخصوصا حداكثر سيلاب محتمل (PMF)، مستلزم در نظرگرفتن منابع عدم قطعيت در برآورد سيل است. عدم قطعيت پارامترهاي مدل هاي بارش-رواناب، از جمله منابع اصلي عدم قطعيت در برآورد سيل مي باشند. در اين پژوهش از روش مونت كارلو براي برآورد عدم قطعيت هيدروگراف PMF به علت عدم قطعيت در پارامترهاي واسنجي مدل بارش-رواناب در حوضه بختياري در جنوب غربي ايران استفاده شده است. براي برآورد هيدروگراف PMF ناشي از حداكثر بارش محتمل (PMP)، از مدل هيدرولوژيكي HEC-HMS استفاده شد. براي مدل سازي تلفات، تبديل بارش به رواناب و رونديابي جريان در آبراهه ها به ترتيب از روش هاي شماره منحني SCS، هيدروگراف واحد كلارك و ماسكينگام استفاده شد. نتايج نشان داد كه عدم قطعيت در دبي اوج و حجم هيدروگراف PMF به علت عدم قطعيت تمام پارامترها به ترتيب برابر با 17/13 و 6/79 درصد است. عدم قطعيت در دبي اوج هيدروگراف PMFبه علت عدم قطعيت پارامترهاي شماره منحني، تلفات اوليه، زمان تمركز، ضريب ذخيره كلارك، K ماسكينگام و X ماسكينگام به ترتيب برابر با 5/05، 0/4، 3/78، 3/85 ، 4/05 و 0/01 درصد است. همچنين عدم قطعيت در حجم هيدروگراف PMFبه علت عدم قطعيت پارامترهاي شماره منحني، تلفات اوليه، زمان تمركز، ضريب ذخيره كلارك، K ماسكينگام و X ماسكينگام به ترتيب برابر با 4/46، 0/332، 0/328، 1/6، 0/08 و 0/0002 درصد است. بنابراين براي كاهش عدم قطعيت در برآورد هيدروگراف PMFبايد به ترتيب در برآورد پارامترهاي شماره منحني، K ماسكينگام، ضريب ذخيره كلارك و زمان تمركز دقت بيشتري كرد.
چكيده لاتين :
The reliability and validity of extreme floods, especially the probable maximum flood (PMF), requires to consider uncertainty sources in flood estimation. Parameters uncertainty of rainfall-runoff models are the main sources of uncertainty in flood estimation. In this paper, the Monte Carlo method has been used to estimate the PMF hydrograph uncertainty due to uncertainty in the calibration parameters of the rainfall-runoff model in Bakhtiary Basin in southwestern of Iran. The HEC-HMS hydrologic model was used to estimate the PMF hydrograph resulted by the probable maximum precipitation (PMP). The SCS curve number, Clark's unit hydrograph and Muskingum methods were used to model losses, rainfall-runoff transform and river flood routing, respectively. The results show that the uncertainty in peak discharge and volume of PMF hydrograph due to the uncertainty of all parameters are 17.13 and 6.79%, respectively. The results showed that the uncertainty in peak discharge and PMF hydrograph volume due to uncertainty of all parameters are 17.13 and 6.79 percent respectively. The uncertainty in peak discharge of PMF hydrograph due to curve number, initial losses, concentration time, Clark's storage coefficient, Muskingum K and Muskingum X parameters are 5.05, 0.4, 3.78, 3.85, 4.05 and 0.01 percent respectively. Also, the uncertainty in the PMF hydrograph volume due to the uncertainty of the curve number, initial losses, concentration time, Clark's storage coefficient, Muskingum K and Muskingum X parameters were 4.46, 0.332, 0.328, 1.6, 0.08 and 0.0002 percent respectively. Therefore, in order to reduce the uncertainty in estimating PMF hydrograph, it is necessary to be more precise in estimating the parameters of curve number, Muskingum K, Clark's storage coefficient and concentration time, respectively.
