خوشبختي و بهره وري نيروي كار در ايران: رويكرد اقتصاد سنجي و سيستم ديناميكي

Happiness and Productivity of Labor in Iran: Econometric Method and Systems Dynamic Approaches

موضوع اقتصاد خوشبختي همانند اقتصاد سرمايه انساني و اقتصاد محيط زيست از اهميت زيادي برخوردار است. اقتصاد خوشبختي هم از نظر خرد و هم از نظر كلان حائز اهميت است و در اقتصاد كلان روي موضوعات رشد اقتصادي و بهره وري موثر است. اهداف اين تحقيق بررسي ادبيات اقتصاد خوشبختي و بررسي عوامل موثر بر شاخص اقتصاد خوشبختي است. در اين تحقيق خوشبختي به خوشبختي كالايي و خوشبختي ذهني تقسيم شده است كه خوشبختي كالايي با استفاده از مطالعه كتابخانه اي، روش اقتصاد سنجي، سيستم ديناميكي در سطح ايران و خوشبختي ذهني با استفاده از پرسشنامه در تهران مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. همچنين تاثير خوشبختي روي رشد اقتصادي مورد بررسي قرار گرفت. علاوه بر خوشبختي از متغيرهاي ديگري مانند سرمايه انساني و سرمايه فيزيكي سرانه استفاده شد. يك الگوي سيستم ديناميكي براي اولين بار در ايران توسط نويسنده براي تجزيه و تحليل مكانيسم خوشبختي طراحي شده است. در اين سيستم از متغيرهايي مثل آلودگي، هزينه هاي خانوار، هزينه سلامت، هزينه هاي تحقيق و توسعه، درآمد سرانه و اميد به زندگي استفاده شده است و با استفاده از سناريوهاي مختلف اين موضوع در تعادل عمومي مورد بررسي قرار گرفته است. اين متغيرها در بازه زماني سال هاي 1376 تا 1385 در ايران مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه افزايش احساس خوشبختي در افراد باعث افزايش بهره وري نيروي كار مي‌شود. سناريوهاي مورد بررسي نيز نشان داد كه كاهش هزينه هاي خانوار باعث كاهش احساس خوشبختي مي شود و آلودگي باعث افزايش ميزان خوشبختي مي شود. نتايج پرسشنامه كه در تهران مورد بررسي قرار گرفت نيز نشان داد كه اختلاف معني داري بين خوشبختي زنان و مردان وجود ندارد احساس سلامتي، رضايت شغلي، سلامت مذهبي و معنوي، اميد به آينده، امنيت شغلي، سپري كردن اوقات فراغت با خانواده و هزينه هاي زندگي تاثير مثبت بر خوشبختي افراد دارد. همچنين داشتن روابط بانكي و استفاده از تسهيلات بانكي و تحصيلات تاثير منفي بر خوشبختي دارد

Thehappiness economic subject, like human capital and environmental economics, is very important from micro and macroeconomic perspectives, and effective on economic growth and productivity. The goals of this research are the study of labor happiness economics and factors affecting happiness economic index. Here the happiness is divided into the goods and intellectual happiness. The goods happiness was studied using literature, economic, and system dynamic model approaches whereas, intellectual happiness was analyzed using data collected by questionnaires. The effect of happiness on economic growth was analyzed, as well. In the system dynamic approach, such variables as pollution and householdexpenditure were usedan different general equilibrium scenarios were considered. The results showed that increase in the happiness caused increase in productivity of labor. Health, job satisfaction and feelings of job security caused positive impact on happiness feeling