ارزيابي عملكرد برنامه چهارم توسعه از لحاظ نياز ارزي (واردات ) با استفاده از جدول داده- ستانده

Estimation of the Performance of the Fourth Development Plan in Terms of Foreign Exchange Need (Import) Using Input-Output Table

جدول داده ستانده به عنوان يكي از پيشرفته ترين تكنيك هاي حسابداري اقتصادي ، نحوه ي ارتباط و تعامل متقابل فعاليت هاي گوناگون در درون يك سيستم اقتصادي را بيان مي كند . بر همين اساس مدل هاي داده ستانده علي رغم وجود مشكلاتي كه براي تهيه و تدوين آنها وجود دارد ، از جذابيت و قابليت هاي فراواني برخوردارند . يكي از مهم ترين كاربرد هاي جدول داده ستانده پيش بيني نياز ارزي است . از آنجائيكه در بخش تجارت خارجي اقتصاد ايران با ظهور بخش نفت ، واردات دائماً گسترش پيدا كرده و ايفاگر نقش مهمي در برنامه هاي پنج ساله ي توسعه بوده است، لذا، مقدار ارز مورد نياز واردات در برنامه هاي توسعه اقتصادي اجتماعي بسيار حائز اهميت است . اين مقاله مي كوشد نياز ارزي براي واردات را در طول برنامه ي چهارم توسعه، با استفاده از جدول داده ستانده ي به هنگام شده تخمين زده ، ،با مقايسه ي نتايج با مقاديرواقعي به ارزيابي عملكرد برنامه بپردازد . به هنگام سازي جدول طي دو مرحله ي تعديل قيمتي و مقداري صورت مي پذيرد. نتايج نشان مي دهد به علت افزايش غير مترقبه ي دريافتي هاي ارزي در سال‌هاي اوليه‌ي برنامه ، ارز اختصاص يافته جهت واردات بيش از نياز ارزي پيش بيني شده در موقع تنظيم لايحه بوده است . اين موضوع حكايت از آن دارد كه مسئولين نظام برنامه ريزي در هنگام محاسبه ي اين ارقام بيشتر تحت تاثير بدهي‌هاي معوقه بوده اند و مثبت شدن تراز تجاري كشور را در الويت اول قرار داده اند

This article tried to estimate the foreign exchange need for import in the fourth development plan using an up to date input-output table, and compare the results with the actual values of the plan performance. The up to date tables were prepared in two stages, adjusting prices and the quantities. Results showed that because of unexpected of foreign exchange in the early years of the plan, at the time of preparing plan the allocated foreign exchange for imports was more than sufficient. This shows that in the time of preparing plan the decision makers have been worried about the delayed debts and paid attention to bring about a positive trade balance.