تأثير شوك حرارتي، عمق دفن و جايگاه بذر بر جوانه‌زني بذور هترومورفيسم ماستونك (Torilis arvensis)

The Effect of Thermal Shock, Burial Depth and Seed Position on Germination of eeds of Heteromorphism Hedge Parsley (Torilis arvenis)

علف‌هاي هرز يكي از فاكتورهاي كاهش عملكرد محصولات هستند. علف ‌‌هرز ماستونكدو شكل بذر كرك‌دار و بدون كرك توليد مي‌كند كه اطلاعات كمي در ارتباط با رفتار جوانه‌زني آن‌ها وجود دارد. هدف از مطالعه‌ حاضر بررسي اثر جايگاه بذر، عمق دفن، شوك حرارتي و چندشكلي بذر بر درصد جوانه‌زني علف ‌‌هرز ماستونكاست. آزمايش‌ها به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي طي سال‌هاي 1395-1396 اجرا شدند. در آزمايش اول فاكتورها شامل جايگاه بذر (‌بالا، وسط و پايين بوته)، دما (20 و 25 درجه سانتي‌گراد) و شكل بذر (كرك‌دار و بدون كرك) بود. فاكتورها در آزمايش دوم شامل شوك حرارتي (100، 150 و 200 درجه سانتي‌گراد)، عمق دفن بذر (صفر، 2 و 4 سانتي‌متر) و شكل بذر (كرك‌دار و بدون كرك) بود. نتايج نشان داد كه عمق دفن، دما، و شكل بذر اثر معني‌داري بر درصد جوانه‌زني بذر ماستونك دارد. در آزمايش اول با افزايش دما از 20 به 25 درجه سانتي‌گراد درصد جوانه‌زني بذر كاهش نشان داد و در دماي 20 درجه سانتي‌گراد بيش‌ترين درصد جوانه‌زني (33/73 درصد) مشاهده شد. در آزمايش دوم عمق دفن تأثير مثبتي بر جوانه‌زني بذر ماستونك داشت و با افزايش عمق دفن درصد جوانه‌زني بذر افزايش نشان داد. اثر متقابل شوك حرارتي و عمق دفن نشان داد كه با افزايش عمق دفن و دما درصد جوانه‌زني افزايش مي‌يابد. در هر دو شكل بذر با افزايش عمق دفن درصد جوانه‌زني افزايش نشان داد و در بيش‌ترين عمق دفن (4 سانتي‌متر)، بذور بدون كرك بيش‌ترين درصد جوانه‌زني (14/58 درصد) را داشت و شكل بذر نيز بر درصد جوانه‌زني بذور تأثير معني‌داري داشت. با وجود بزرگ‌تر بودن اندازه بذرور كرك‌دار، بيش‌ترين درصد جوانه‌زني در بذر بدون كرك مشاهده شد. نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه اين علف ‌هرز قادر به جوانه‌زني در دامنه گسترده‌اي از شرايط محيطي است. با افزايش عمق دفن درصد جوانه‌زني علف ‌هرز ماستونك افزايش نشان داد. دماي بهينه براي جوانه‌زني بذر ماستونك دماي 20 درجه‌ سانتي‌گراد است. شكل بذر بر درصد جوانه‌زني ماستونك تأثيرگذار بود.

Background and Objectives Weeds are one of the most important factors that affect and reduce the yield of crops. Hedge parsley produces two shapes of seeds, fluffy and non-fluffy, of their germination behavior little information is available. The aim of this study was to investigate the effect of seed position, burial depth, thermal shock and seed polymorphism on germination percentage of hedge parsley. Materials and Methods The experiments were conducted based on factorial experiment in completely randomized design (CRD) with three replications at campus of agriculture and natural resources during years 2016-2017. In the first experiment, the factors included seed position (high, middle and low plants), temperature (20 and 25 C°) and seed shape (fluffy and non-fluffy). In the second experiment, the factors were thermal shock (100, 150 and 200 C°), burial depth (0, 2 and 4 cm) and seed shape (fluffy and non-fluffy). Results In the first experiment, with increasing temperature from 20 to 25 C° germination percentage decreased and at 20 C° the highest germination percentage (73.33%) was observed. Seed shape also affected seed germination percentages. In the second experiment, the burial depth had a positive effect on seed germination and with increasing burial depth, seed germination percentage increased. Interaction of thermal shock and burial depth showed that increasing burial depth and temperature increased the percentage of germination (57.14%). In both shapes of seeds, germination percentage increased with increasing burial depth and the highest germination percentage was observed in the maximum burial depth (4 cm). Discussion The results of this study showed that this weed is capable of germination in a wide range of environmental conditions. Germination percentage of hedge parsley increased with increasing burial depth. The optimum temperature for seed germination of hedge parsley is 20 C°. Seed shape was affected on seed germination percentage of hedge parsley.