پيشگويي كننده هاي مصرف ميوه و سبزيجات در دختران نوجوان بر اساس تئوري شناختي اجتماعي

اهداف: دريافت كافي ميوه و سبزيجات، اثرات مثبت زيادي بر بهبود وضعيت سلامت نوجوانان دارد. با اين وجود، بسياري از نوجوانان مقادير توصيه‌شده ميوه و سبزيجات را دريافت نمي‌كنند. مطالعه حاضر با هدف تعيين پيشگويي‌كننده‌هاي دريافت ميوه و سبزيجات در دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه اول با استفاده از تئوري شناخت اجتماعي انجام شد. ابزار و روش‌ها: مطالعه به‌روش مقطعي و با مشاركت 332 دانش‌آموز دختر دوره متوسطه اول در شهر ايلام در سال 1397 انجام شد. نمونه‌گيري از 5 مدرسه دولتي و به روش تصادفي چندمرحله‌اي بود. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه 42آيتمي محقق‌ساخته مبتني بر تئوري شناخت اجتماعي گردآوري شد. روايي پرسش‌نامه به روش كيفي و پايايي آن با محاسبه آلفاي كرونباخ تاييد شد. داده‌ها با كمك آمار توصيفي، همبستگي پيرسون و رگرسيون خطي چندگانه در نرم‌افزار SPSS 19 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: ميانگين سني دانش‌آموزان 0.97 ±13.72 سال با دامنه سني 12 تا 16 سال بود. شغل 45/2% پدران كارمند و 78% مادران خانه‌دار بودند. تحصيلات 52.1% پدران دانشگاهي و 36.4% مادران تحصيلات ديپلم داشتند. سازه‌هاي تئوري شناخت اجتماعي روي‌هم‌رفته 20.9% از واريانس دريافت ميوه و سبزيجات را پيشگويي كردند. با اين حال، فقط سازه خودتنظيمي به‌طور معني‌داري رفتار را پيشگويي كرد (0.001=p) و ساير سازه‌ها پيشگويي‌كننده معني‌دار رفتار نبودند. نتيجه‌گيري: تئوري شناخت اجتماعي مي‌تواند به‌عنوان يك چارچوب نظري مناسب براي پيشگويي رفتارهاي نوجوانان در ارتباط با دريافت ميوه و سبزيجات مورد استفاده قرار گيرد.