اندازه‌گيري و شبيه‌سازي حركت آب و جذب ريشه در مديريت آبياري هوشمند

پژوهش جاري با هدف بكارگيري روابط حاكم مربوط به هيدروليك جريان در محدوده ريشه گياه و استفاده از فن آوري نوين روز در خصوص ابزارهاي ميداني اندازه گيري رطوبت و مكش رطوبتي خاك محدوده ريشه گياه جهت پايش پيوسته عوامل مربوطه و مديريت هوشمند سامانه آبياري در راستاي  مصرف بهينه آب انجام يافته است. اين تحقيق در باغ هاي سعيدآباد تبريز در دو سال متوالي 1397 و 1398 انجام گرديد. با استفاده از دستگاه ثبت داده 20 كاناله، محدوده ريشه از طريق حسگرهاي رطوبتي ابزار بندي گرديده و داده هاي لحظه اي رطوبت خاك محدوده ريشه از طريق اينترنت به سرور انتقال و با اين روش امكان مشاهده آنلاين داده ها تحت وب و ذخيره اطلاعات را مهيا نمود. در اين پژوهش با تجهيز تيمار تحت مطالعه به سامانه آبياري قطره اي تحقيقاتي با امكان تغيير عوامل هيدروليكي شامل كنترل دبي تيمارهاي مختلف اجرا و با برداشت مستمر داده ها، شكل و الگوي خيس شدگي واقعي خاك در زمانهاي مختلف حاصل و درجه صحت تئوريها و روابط تجربي موجود صحت سنجي گرديد. ميزان جذب حداكثر در عمق 20 سانتيمتر بود كه مصرف روزانه معادل 50-30 ليتر محاسبه شد. در اين تحقيق از نرم افزار HYDRUS2D  جهت شبيه سازي سناريوي هاي مختلف استفاده شد. مهمترين مسئله در اين نرم افزار واسنجي ضرايب معادلات حاكم مي باشد. در اين تحقيق مدل هاي مربوط به پارامترهاي حركت و جذب ريشه بر اساس اندازه گيري هاي ميداني دقيق واسنجي و تاييد شد (RE =2.87 و %NRMSE=2.14). بر اساس نتايج، حركت آب و مصرف گياه محاسبه و ارائه گرديد. بر اين اساس نتايج تطابق الگوي خيس شدگي با محدوده ريشه گياه در جهت مديريت سامانه استفاده و نهايتا صرفه جويي در مصرف آب مشخص گرديد. بيشترين مقدار جذب آب در عمق 40 سانتيمتر انجام شده است كه اين مقدار 74 درصد كل جذب مي باشد با كنترل اين پروفيل از خاك مي توان سامانه آبياري هوشمند را مديريت نمود.