سنخ شناسي فرهنگ سازماني مدارس

Typology of the organizational culture of schools

هدف از اين پژوهش، شناسايي الگوهاي فرهنگ سازماني مدارس با تمركز بر سنخ شناسي آن بود كه به عنوان يك راهنما براي مديران مدارس در عصر تغييرات سريع، قابل بهره برداري باشد. اين پژوهش كيفي از نوع تحليلي-موردي با روش كتابخانه اي بود. جامعه مورد بررسي شامل منابع، تاليفات و پژوهش هاي معتبر چهار دهه اخير در حوزه فرهنگ سازماني مدارس داخل و خارج كشور بود كه وفق كدواژه هاي تحقيق در دسترس بودند. نمونه قابل بررسي 308 مورد بود كه از نظريه پردازي، ارائه مدل و سنخ شناسي برخوردار بودند. با روش تحليل محتوايي و كدگذاري موضوعي، يافته ها در دو دسته سنخ شناسايي شدند. در طبقه بندي اول با نگاه رويكردشناسي در سه دسته(1.رويكرد كاركردگرايي 2.رويكرد فرآيند محور 3. رويكرد بهبود-اثربخشي) با هدف درك پديده فرهنگ مدرسه و راهكارهايي جهت افزايش عملكرد مدرسه قرار دارند. در طبقه بندي دوم با نگاه روش شناسي پژوهش و كاربرد نتايج در سه گروه، مطالعات توصيفي ارزيابي، مطالعات همبستگي و مطالعات فرهنگ پژوهي مدرسه بود. اين طيف سنخ شناسي نشان داد، مدرسه حسب عوامل و زمينه هاي موجود، داراي فرهنگ سازماني خاص است و مديران و رهبران آموزشي با شناخت جامع الگوها، مي توانند كاشف و خالق فرهنگ سازماني مثبت در مدرسه ها باشند.

The purpose of this study was to identify patterns of organizational culture in schools, focusing on its typology, which could be used as a guide for school administrators in the rapid changes. This qualitative research was a kind of analytical-case study with a library method. The surveyed community included sources, compilations and authoritative researches of the last four decades in the field of organizational culture of schools inside and outside the country that were available in accordance with the search terms. A sample of 308 cases that provided theorizing, modeling, and typology. With content analysis and subject coding, the findings were identified in two categories. In the first category, the approach is based on three categories (1. Functionalism, 2. Process-driven approach, 3. Improvement-Efficiency approach) with the aim of understanding the phenomenon of school culture and strategies for increasing school performance. In the second category, with the methodological view of research and application of the results in three groups, descriptive evaluation studies, correlation studies and school culture studies. This typology shows that the school has a specific organizational culture, based on the factors and backgrounds, and that managers and educational leaders with a comprehensive understanding of patterns can be the discoverer and creator a positive organizational culture in schools.