توزيع مكاني‌ـ زماني دما و تبخيرـ تعرق مرجع با استفاده از داده‌هاي CRU در خراسان رضوي و پيش‌نگري تغييرات آتي برمبناي مدل‌‌هاي اقليمي CMIP5

تبخيرــ تعرق گياه مرجع متغيري است كه مهم‌ترين جزء چرخه هيدرولوژي محسوب مي‌شود. با توجه به ارتباط مستقيم تبخيرـ تعرق مرجع با متغيرهاي اقليمي، انتظار مي‌رود افزايش دماي هوا و تغييرات فراسنج‌هاي مرتبط با دما در روند و مقدار ETo تأثير بگذارد. در اين مطالعه، ضمن بررسي مهارت داده‌هاي شبكه‌اي CRU در برآورد ميانگين ساليانه سه متغير دماي كمينه، بيشينه و تبخيرـ تعرق در استان خراسان رضوي، پيش‌نگري تغيير در مقدار، نوسانات مكاني و روند زماني اين سه متغير، با استفاده از برون‌داد چهار مدل سري CMIP5، تحت دو سناريوي واداشت تابشي (4.5 و 8.5) طي دو دوره آينده نزديك (2050-2021) و آينده مياني (2080-2051) بررسي شد. نتايج نشان داد داده‌هاي CRU داراي مهارت مناسبي در شبيه‌سازي دما در منطقه‌اند. ميانگين ساليانه دماي كمينه، در دوره 2050-2021، تحت هر دو سناريو، بيش از C ᵒ1.6 افزايش خواهد يافت كه تحت RCP8.5، مساحت بيشتري از استان دچار اين افزايش خواهد شد. اين منطقه، طي دوره 2080-2021، با افزايش بيش از  Cᵒ3 در ميانگين ساليانه دماي كمينه مواجه خواهد شد. افزايش دماي بيشينه در سناريوي RCP8.5 طي دوره مياني، در تمامي استان، حدود  Cᵒ4 برآورد شد. مقايسه مقادير ETo مشاهداتي با برون‌داد چهار مدل اقليمي در تمامي نقاط شبكه براي دوره پايه نشان داد، به‌رغم تفاوت در مقدار، نحوه پراكنش مكاني مقادير ETo مدل با توزيع مكاني مقادير مشاهداتي هم‌خواني مناسبي دارد. براساس نتايج به‌دست‌آمده، طي دو دوره مورد بررسي، اين متغير افزايش خواهد يافت و همان‌طور كه انتظار مي‌رود، تحت سناريوي RCP8.5، درصد افزايش بيش از سناريوي مقابل است.