روشهاي كاهش عارضه سر قرمزي در ميگوهاي پرورشي مجتمع چوئبده آبادان

سابقه و هدف: عمليات صيد، برداشت، حمل، بسته بندي و نگهداري ميگوي وانامي تا رسيدن دست مصرف كننده از عوامل مهمي بوده كه ميتواند بر كيفيت ميگوي وانامي مؤثر باشد. در زمان صيد عوامل فيزيكي ناشي از فشار مكانيكي آنزيمي باعث قرمزي هپاتوپانكراس و در نهايت قرمز شدن رنگ سر ميگو ميشود. هرچند پاتوژن هايي مانند ويبريوزيس و استرس زا مانند pH باالي استخر و افزايش بار آلي كف استخر هم در بروز اين عارضه مؤثر است كه بر بازارپسندي محصول به‌طور قطع تأثير منفي دارد. هدف از اين پژوهش، راهكارهاي كاهش سر قرمزي در ميگوهاي پرورشي است. مواد و روشها: با توجه به امكانات موجود در دو مزرعه كه در هر مزرعه 3 استخر انتخاب و تيمار بنديهاي مختلف در يك ماه آخر منتهي به صيد و هنگام صيد (با روشهاي مختلف صيد) و روشهاي مختلف حمل (با يونوليت، با بسكت معمولي و با بسكت با سه اليه يخ به عبارت ديگر يخ در سه اليه كف باسكت؛ ميانه وبااليه ميگوها گذاشته ميشود كه از اين به بعد به_عنوان يخ اليه اليهاي نامبرده ميشود) و سرعتهاي متفاوت حمل شد. همچنين ميزان دما و سر قرمزي پس از انجماد در دو كارگاه فراوري و بستهبندي مورد رديابي و تجزيه و تحليل قرار گرفت.  نتايج و بحث: نتايج تيمارها نشان داد كه 2 الي 5 درصد ميگوها صيد شده سر قرمز بودند كه با بار آلي بستر ارتباط مستقيم دارد (مزرعه شماره 1 با بار آلي 13.15 درصد و مزرعه 2 با ميزان 15.76 ثبت شد(. روش صيد، استفاده از مكمل و متابي سولفيت بر در صد سر قرمزي تأثير معنيدار نشان نداد ) P 0.05 .)ميزان سر قرمزي در زمان صيد تا رسيدن به كارگاه فرآوري در تيمارهاي حمل يونوليت به طور معنيداري از ساير تيمارها كمتر بود. ميزان سر قرمزي ميگوها از 47 .16 در بسكت معمولي به 3.5 در يونوليت رسيد. در حمل معمولي دماي ميگوها 11.77 درجه سانتي گراد و در حمل با يونوليت به 1.38 كاهش يافته است. در تيمار يخ اليه اليهاي ميزان درصدسر قرمزي 7.67 ثبت شد كه نسبت به حمل معمولي كمتر بود. نقش عمل آوري در ميزان سر قرمزي بسيار مؤثرتر از زمان پرورش و روشهاي مختلف حمل و صيد بود. به طوريكه ميزان سر قرمزي در دو كارگاه 2.57±64.06 الي 3.12±67.50 درصد در تيمارهاي مختلف ثبت شد. دماي بعد از انجماد ميگوها در مركز دو مركز عملآوري داراي اختلاف معني دار بود ( p 0.05.(در كارگاه شماره يك، دماي ميگوهاي منجمد 0.63±10.11 سانتي گراد و ميزان سر قرمزي بهطور متوسط 2.57±64.06 ثبت شد. و در كارگاه 2 كه دماي ميگوهاي منجمد 0.25±15.03 سانتي گراد بود ميزان سر قرمزي بهطور متوسط 3.12±67.50 ثبت شد. ميزان دماي عمل آوري بين دو كارگاه عمل آوري اختلاف معني دار نشان داد. نتيجه گيري: با توجه به نتايج به ترتيب اهميت ميتوان گفت ميزان سر قرمزي در ميگوها بيشتر از همه در كارگاه عملآوريها بهدليل دماي باالي سردخانه اتفاق ميافتد. در مرحله بعدي روش حمل ميگوها از اهميت بيشتري برخوردار بوده، به طوريكه حمل با يونوليت كه بهترين پيشنهاد بوده ميتواند با كاهش دماي ميگو، ميزان سر قرمزي را به 3.5 درصد تقليل دهد. مديريت صيد كمترين تأثير را در سر 1 قرمزي دارد. و كيفيت آن با اندازهگيري بار آلي بستر مشخص ميشود. به عبارت ديگر با مديريت مناسب صيد 3 درصد، حمل با يونوليت 8 تا 11 درصد و فرآوري مناسب 27 الي 36 درصد، در مجموع 38 تا 50 درصد كاهش سر قرمزي ميگوها را بعد از انجماد داشتيم.