سنتز سبز نانو ذرات اكسيد مغناطيسي آهن - نيكل با استفاده از عصاره هليله سياه

سابقه و هدف: امروزه استفاده از روشهاي سنتز سبز بدون استفاده از مواد شيميايي، جهت توليد نانو ذرات زيست سازگار، با ويژگي هاي معين مورد توجه قرار گرفته است. يكي از مهمترين روشهاي سنتز سبز، توليد نانو ذرات فلزي با استفاده از ارگانيسم ها است. بهره برداري از مواد مختلف گياهي براي سنتز نانو ذرات يك فناوري سبز محسوب ميشود، زيرا هيچ ماده شيميايي مضري را درگير نميكند. يكي از تكنيكهاي روش سنتز سبز استفاده از عصاره گياهان است كه با استفاده از تركيبهاي احيا كننده موجود در خود، سبب احياي نمكهاي فلزي به يونهاي فلزي ميشوند. در سالهاي اخير نانو ذرات مغناطيسي پوشش دار شده با توجه به ويژگيهاي منحصر به فرد خود كاربردهاي جديد و گسترده اي در صنعت و پزشكي پيدا كردهاند. اصالح سطح اين نانو ذرات توسط عصاره گياه سبب افزايش كارايي و راندمان آنها در زمينه جذب رنگهاي خطرناك و آالاينده هاي معدني ميشود. همچنين به دليل فعاليتهاي خوب ضد باكتريايي و ضد التهابي از آنها در زمينه بيولوژيكي نيز ميتوان استفاده نمود. مواد و روشها: جهت سنتز نانو ذرات مغناطيسي نمكهاي كلريد آهن و نيترات نيكل با عصاره هليله سياه مخلوط و تحت همزن شديد قرار گرفتند. تغيير فوري رنگ در اين مرحله از قهوه اي به سياه نشان دهنده احياي يونهاي فلزي به نمكهاي فلزي بود. سپس نمونه خشك و به كمك هاون پودر شد. ساختار و ريخت شناسي نانو ذرات سنتز شده با استفاده از تكنيكهاي طيف سنجي تبديل فوريه مادون (FTIR) قرمز  و ميكروسكوپ ، پراش اشعه ايكس (XRD)  الكتروني روبشي (SEM) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج و بحث: هدف از اين پژوهش سنتز و توسعه يك روش جديد براي تهيه نانو ذرات با ويژگي سوپر مغناطيسي با استفاده از روشهاي محيط زيستي و شيمي سبز است. بدين منظور از هليله سياه به عنوان يك گياه دارويي براي اولين بار در تهيه نانو ذرات مغناطيسي اكسيد آهن نيكل استفاده شد. طيف سنجي تبديل فوريه مادون قرمز، اصالح سطح نانو ذرات مغناطيسي با استفاده از عصاره هليله سياه را تأييدكرد و ميكروسكوپ الكتروني روبشي ريخت شناسي و اندازه حدودي نانو ذرات مغناطيسي بدون پوشش و زيست عملگرا شده با اين عصاره را معين نمود. همچنين اين نتايج نشان داد كه نانو ذرات از نظر ساختار كمابيش كروي و قطر متوسط ذرات آنها 26.67 نانومتر بوده است. الگوي پراش اشعه ايكس طبيعت كريستالي، خلوص باال و ساختار مكعب محور نانو ذرات مغناطيسي بدون پوشش و زيست عملگرا شده را به خوبي نشان داد. نتيجه گيري: رويكرد ما استفاده از عصاره آبي استخراج شده از هليله سياه به عنوان عامل كاهش دهنده، تثبيت كننده و پوششي در سنتز نانو ذرات مغناطيسي آهن و نيكل است. روش پيشنهادي در اين پژوهش سنتز سبز نانو ذرات مغناطيسي دو جزيي با استفاده از عصاره گياه هليله سياه را امكان پذير مي سازد. استفاده نكردن از روش هاي هيدروترمال و هم رسوبي در ساخت نانو ذره و همچنين تهيه عصاره گياه در محيط آبي و كاربرد آن از مزاياي مهم اين تحقيق ميباشد. بنابر اين روش تركيبهاي آنتي اكسيداني پلي فنولي موجود در عصاره گياه همزمان موجب كاهش يونهاي فلزي و عامل كمپلكس كننده عمل كرده و سبب سنتز نانو ذرات فلزي ميگردد كه داراي ويژگيهاي آنتي باكتريال نيز است