بررسي نيازهاي زيست اقليمي آويش دنايي (Thymus daenensis Celak) در استان اصفهان

آويشن يكي از مهم ترين گياهان دارويي است كه تعدادي از گونه‏هاي آن بومي ايران هستند. با توجه به لزوم حفظ و گسترش آويشن، نيازهاي اقليم رويشي اين گياه مورد مطالعه قرار گرفته است. براي اين منظور 52 پارامتر اقليمي مؤثر بر رويش آويشن در 30 ايستگاه هواشناسي استان اصفهان و استان هاي همجوار مورد استفاده قرار گرفت. براي تعيين مهم ترين عوامل مؤثر بر رويش آويشن از تحليل عاملي به روش تجزيۀ مؤلفه هاي اصلي با دوران واريماكس استفاده شد. تعيين مناطق اقليم رويشي گياه آويشن با استفاده از تكنيك سلسله مراتبي، پنج ناحيۀ اقليمي را تشخيص داد كه با توجه به پارامترهاي اقليمي مؤثر، به نام هاي، ناحيۀ پر بارش و سرد، نيمه خشك و سرد، خشك و بادي، خشك و ابري و خشك و گرم نام گذاري گرديد. عامل دماي سرمايش با ميانگين امتياز 2.55 بيشترين تأثير مثبت و عامل باد با ميانگين 0.28- با بالاترين امتياز منفي در پراكنش گونۀ آويشن دنايي در مناطق داراي گونه داشته است. عامل بارش با ميانگين امتياز 0.8 در رتبۀ دوم امتياز در مناطق واجد گونه دارا مي باشد. در مجموع عوامل دماي سرمايشي و بارش مهم ترين عامل در رشد و پراكنش اين گونه مي باشد كه در ناحيۀ اقليمي پربارش و سرد و نيمه خشك سرد داراي اثر مثبت مي باشد.