تغييرات فصلي و مكاني ذرات PM2.5، PM10 و TSP در حومۀ شهر اصفهان و ارتباط آن با پارامترهاي هواشناسي

ذرات گردوغبار به دليل دستيابي به سيستم تنفس انسان تأثيرات مخربي بر سلامت انسان به ويژه در مناطق شهري و صنعتي دارند. بنابراين پايش ذرات گردوغبار و بررسي روند مكاني و فصلي آن اهميت ويژه‌اي دارد. هدف از انجام اين تحقيق بررسي تغييرات فصلي و مكاني غلظت ذرات گردوغبار به تفكيك در اندازه‌هاي PM2.5، PM10 و TSP در حومۀ شهر اصفهان و ارتباط آن با پارامتر‌هاي هواشناسي مي‌باشد. براي اين منظور به كمك دستگاه نمونه‌بردار هوا از نوع مكش پايين و روش وزني غلظت ذرات PM2.5، PM10 و TSP در طي دورۀ يك­ساله (تير 1394-1395) در سه ايستگاه واقع در شرق، جنوب و غرب شهر اصفهان اندازه‌گيري شد. بر اساس نتايج به دست آمده، در شرق، جنوب و غرب شهر اصفهان به­ترتيب ميانگين غلظت ذرات PM2.5 73، 50 و 23؛ PM10 101، 86 و 45؛ TSP 134، 103 و 53 ميكروگرم بر مترمكعب بود. ميزان غلظت ذرات PM2.5 در تمام ايستگاه‌ها اغلب بيش از حد استاندارد تعيين شده توسط آژانس حفاظت محيط زيست ايالات متحده (US EPA) گزارش شد. همچنين بررسي ها نشان داد رطوبت نسبي و دما به ترتيب همبستگي منفي و مثبتي با غلظت ذرات گردوغبار در منطقه داشتند. با اين حال ميان سرعت باد و غلظت ذرات گردوغبار ارتباط ضعيفي مشاهده شد. به طور كلي ذرات PM2.5 نسبت به ساير ذرات درشت‌تر همبستگي قوي‌تري با عوامل اقليمي داشتند. به كمك روش گلباد آلودگي مشخص شد كه بادهاي غربي و شمال غربي نقش ويژه‌اي در افزايش غلظت ذرات PM2.5 داشتند. نتايج اين تحقيق مي‌تواند براي مديران و تصميم‌گيران در حوزۀ عمليات مقابله با گردوغبار به‌ويژه در عمليات درختكاري و پوشش سبز مفيد واقع گردد.