واكاوي نسبت علم و عصمت از نگاه ملاصدرا

Examining the relation of science and infallibility from Mulla Sadra's perspective

ايمان و اعتقاد به علم و عصمت پيامبران يكي از مهمترين آموزه‌هاي اعتقادي در تفكر كلامي شيعه است. از نگاه بسياري از انديشمندان، علم معصومين(ع) به حقايق هستي و پيامدهاي زيانبار گناه به عنوان منشا عصمت معرفي ‌شده است، اما گاه از اين مساله غفلت مي‌شود به گونه‌اي كه علم و عصمت قابل‌جمع با يكديگر شناخته-نمي‌شوند. اينكه ملاصدرا علم را مساوق وجود دانسته و در تعاريفي كه از عصمت ارائه مي‌دهد، بر نقش قواي نظري در تحقق گناه تاكيد مي‌كند، مويد ارتباط مستقيم بين علم و عصمت در ديدگاه وي است. در تحقيق حاضر افزون بر تحليل نسبت علم و عصمت در نگاه صدرا، در دو گام با بررسي آن در مساله وحي و زمان كودكي نبي نشان داده شده كه پرسش‌هاي مطرح در باب اين نسبت در مساله وحي، ناشي از ناديده انگاشتن احكام وجود و مرتبه وجودي انسان كامل در نگاه صدرا است اما پرسش‌هاي فراروي نسبت علم و عصمت در زمان كودكي نبي، امري تامل‌برانگيز بوده كه علت آن را بايد در عدم امكان ارائه تبيين فلسفي از اين نسبت مطابق با مباني ملاصدرا دانست.

Faith and belief in the science and prophecy of prophets is one of the most important beliefs in the Shiite theological thought. The origin of infallible infallibility (AS) from the viewpoint of many scholars is that their science is to the truths and the harmful consequences of sin, nevertheless, it sometimes neglects this problem in such a way that two issues of science and infallibility can not be combined together. Mulla Sadra emphasizes the importance of science as equal to existence and emphasizes the role of theoretical powers in the realization of sin in the definitions of infallibility, which confirms the direct connection between science and infallibility in his view. In the present study, in addition to analyzing the relationship between knowledge and infallibility in Sadra's view, it has been shown in two steps with the examination of the problem of revelation and the time of childhood of the prophet that the questions raised in this relation in the issue of revelation result from ignoring the propositions of existence and existential status The perfect man is looking at Sadra.