پيش انگاره و فراز و نشيب هاي آن در ترجمۀ دوبلۀ فيلم

Presupposition and its Ups and Downs in Translation of Dubbing

ترجمه فرآيندي است كه نيازمند سطح بالايي از دانش در زبان مبدا و مقصد است. محدود كردن اين دانش به سطح واژگان و ساخت دستوري متن، گاه منجر به توليد ترجمه‌ه­اي مغاير با متن مبدا و حتي در برخي موارد، نامفهوم مي‌­گردد. ترجمۀ فيلم نيز از اين مساله مستثني نيست. در واقع براي آن­كه فيلمي براي مخاطبان قابل درك باشد و بتوانند لذت كافي را از تماشاي آن ببرند لازم است تا مترجم سطح مورد رضايتي از دانش داشته باشد و بتواند از آن بهره كافي را ببرد. يكي از چالش‌­هايي كه دانش و تسلط مترجمان را در بوته آزمايش مي­‌گذارد بعد كاربردشناختي متن است. اين بعد لايه‌هاي زيادي را دربرمي‌­گيرد كه يكي از اين لايه‌­ها پيش‌­انگاره (حتيم و ميسون، 1997) است. پژوهش حاضر سعي دارد تا با بررسي تمامي موارد پيش‌­انگاره و در نظرگرفتن شيوه ترجمه آن­ها در چهار فيلم انگليسي ­زبان (ناتينگ هيل، فهرست آرزوها، هديه نهايي و من هنوز آليس هستم) كه به فارسي دوبله شده‌­اند، موارد اختلاف ميان نسخه اصلي و دوبله فيلم‌­ها را از لحاظ پيش­‌انگاره و هم­چنين چگونگي عملكرد برخي از مترجمان هنگام مواجه شدن با اين بعد كاربردشناختي را مورد بررسي قرار دهد. تحليل‌­هاي صورت گرفته نشان مي‌­دهد كه از نظر پيش‌­انگاره در نسخه اصلي و دوبله اين فيلم‌­ها در مواردي اختلاف وجود دارد و مترجمان جهت ترجمه پيش­‌انگاره به راهكارهايي متوسل مي­‌شوند.

Translation of dubbing is a process that requires a high level of knowledge in the source and target languages. In this process, the translator faces so many challenges, one of which is the translation of presupposition. In order for a film to be comprehensible and enjoyable, it is essential for the translator to have a good level of knowledge in this aspect of pragmatic dimension. The present research tries to investigate the translation of presupposition in four dubbed films (Notting Hill, The Bucket list, The ultimate gift, and Still Alice) which are originally in English and were dubbed into Persian. To this end, the differences between original films and their dubbed versions, based on their presuppositions, are determined. Then, the translation strategies that were applied by the translators are specified.