پديد آورندگان :
سلامتي، نادر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - بخش تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي , دانايي، اميرخسرو سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر،
كليدواژه :
تنش خشكي , كنجد , وزن هزار دانه , كارايي مصرف آب
چكيده فارسي :
به منظور مطالعه و ارزيابي شاخص هاي تنش خشكي در روش آبياري سطحي بر عملكرد دانه و اجزاي آن، عملكرد روغن دانه، درصد روغن دانه و كارآيي مصرف آب دانه كنجد، آزمايشي در سال 1393 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي بهبهان اجرا گرديد. آزمايش به صورت كرت هاي يك بار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار اجرا شد. آبياري در 2 سطح (آبياري به ترتيب پس از 100 و 200 ميلي متر تبخير از تشت كلاس A) به عنوان فاكتور اصلي و رقم در 9 سطح به عنوان فاكتور فرعي مورد ارزيابي قرار گرفتند. مقايسه ميانگين كارايي مصرف آب در اثرات متقابل آبياري و رقم نشان داد تيمار 100 ميلي متر تبخير از تشت كلاس A و رقم V9 (SG55-92138) با كارايي مصرف آبي معادل 0/272 كيلوگرم بر مترمكعب دانه كنجد، تيمار برتر بود. ميانگين آب مصرفي در يك سال انجام آزمايش در تيمارهاي 100 و 200 ميلي متر تبخير از تشت كلاس A به ترتيب معادل 547/5 و 438/6 ميلي متر بود. نتايج ضريب همبستگي پيرسون نشان داد با افزايش تعداد كپسول در بوته، تعداد دانه در كپسول، وزن هزاردانه، كارايي مصرف آب، عملكرد روغن دانه و كارايي مصرف آب روغن افزايش مي يابد. به دليل بيش تر بودن شاخص هاي STI، MP، GMP، HM و YI در رقم V9 (SG55-92138) نسبت به ديگر ارقام مي توان رقم V9 (SG55-92138) را از نظر تنش خشكي به عنوان تيمار برتر معرفي نمود. روند كاهشي عملكرد كنجد كه با اعمال تنش كم آبي اتفاق افتاد قطعا موجب كاهش شاخص هاي SSI، MP و TOL شده است و برعكس كاهش عملكرد كنجد موجب تغييرات صعودي در شاخص هاي STI، GMP، HM، YI و YSI گرديده است.
چكيده لاتين :
In order to study and evaluate drought stress indices in surface irrigation on grain yield and yield components, oil yield, seed oil content and grain water use efficiency, an experiment was conducted at Behbahan Agricultural Research Station in 2013-2014. The experiment was conducted as split plot in a randomized complete block design with 3 replications. Irrigation at two levels (irrigation after 100 and 200 mm evaporation from Class A pan, respectively) was evaluated as main factor and sesame cultivar at 9 levels as sub-factor. Comparison of mean water use efficiency in irrigation and cultivar interactions showed that 100 mm evaporation from Class A pan and V9 cultivar (SG55-92138) with water use efficiency of 0.272 kg/m3 sesame seed was superior. The mean consumed water in one year of experiment was 547.5 and 438.6 mm, respectively in 100 and 200 mm evaporation from Class A pan. Pearson correlation coefficient results showed that with increasing number of capsules per plant, number of seeds per capsule, 1000-grain weight, water use efficiency, grain oil yield and oil water use efficiency increased. Due to higher STI, MP, GMP, HM and YI indices in V9 cultivar compared to other sesame cultivars, V9 sesame was introduced as superior treatment for drought stress. Decreasing trend of sesame yield which was caused by water deficit stress, decreased SSI, MP and TOL indices. Inversely, reduction of sesame yield led to incremental changes in STI, GMP, HM, YI and YSI indices.
